» فاجعه در دفتر نخستوزيري؛ 8 شهريور 1360؛ (شهادت محمدعلي رجايي و محمدجواد باهنر)
محمدعلي رجايي رئيسجمهور و محمدجواد باهنر نخستوزير در حدود ساعت 3 بعد از ظهر روز يکشنبه 8 شهريور 1360 بر اثر انفجار بمب بسيار قدرتمندي که در ساختمان نخستوزيري کار گذاشته شده بود، به شهادت رسيدند. مسعود کشميري...
» کودتاي 28 مرداد 1332 يا انقلاب 28 مرداد 1332
شاه که در روز 25 مرداد 1332 از رامسر به بغداد و سپس به رم فرار ميکند پس از کودتا در اول شهريور 1332 هنگام بازگشت به کشور در پيامي به مردم هوشيار ايران دهان به دروغ باز ميکند و سعي در اغفال عمومي مردم ايران ميکند...
» کودتاي سوم اسفند 1299 و کودتاي 28 مرداد 1332؛ (مشابهتها و پيامدها)
کودتاي 28 مرداد 1332 به نوعي تداعي کننده کودتاي سوم اسفند 1299 شد. در اين رخدادهاي تأسفبار مشابهتهاي متعددي وجود دارد. هر دو اين کودتاها، هر چند نيمبند و کمفروغ، به نظام مشروطه در ايران پايان داد؛ در شکلگيري و مجرا ساختن هر دو اين رخدادها دولت انگلستان...
» گزارش دونالد. ن. ويلبر از نقش سيا و MI6 در کودتاي 28 مرداد 1332
طي چند ماهه پس از کودتا دکتر «دونالد. ن. ويلبر» از مأموران بلندپايه سيا، که در طراحي و اجراي کودتاي 28 مرداد 1332 نقش مهمي داشت و از جزئيات آن اقدام تبهکارانه آگاهي تمام و کمالي داشت، گزارشي از فرايند طراحي و اجراي کودتا تهيه و در اختيار مقامات سياسي ـ اطلاعاتي دولت...
» معضل عدم اشتغال و نقش آن در مهاجرت ايرانيان به روسيه در نيمه نخست قرن14ق
يکي از چالشهاي اجتماعي ـ اقتصادي نسبتا مهمِّ دو قرن اخيرِ ايران را مي توان مهاجرت سرمايههاي انساني به خارج از کشور، در نتيجه شيوع بيکاري در جامعه و عدم ايجاد اشتغالِ مکفّي در درون قلمرو ايران، عنوان نمود. با اين اوصاف، نيروي کار ايراني...
» رضاشاه کبير!؛ ثروتاندوزي بيمارگونه؛ غصب اموال و داراييهاي مردم
از ويژگيها و صفات رذيله رضاشاه، مالاندوزي و غصب اموال، املاک و داراييهاي مردم کشور، از اقشار مختلف بود. اين مهم در اکثري از منابع دستاول آن روزگار و نيز در خاطرات بسياري از رجال و آگاهان به امور انعکاس يافته است. بهويژه بهدنبال عزل رضاشاه از سلطنت (توسط متفقين)...
» نگاهي آسيب شناسانه به صنعت سينما در دو دهه پاياني حکومت پهلوي (1337-1357ش)
سينما يکي از جدي ترين و پرمخاطب ترين رسانههاي جمعي در عصر کنوني محسوب مي شود. ميزان اهميتِ آن، هنگامي بيشتر قابل درک خواهد بود که به اين مسئله توجه گردد، اين رسانه، فقط ابزاري براي تفريح و سرگرمي نيست، بلکه ميتوان از آن در راستاي فرهنگ سازي در جامعه نيز...
» زندگي و اقدامات لارنس آلماني در ايران
با آغاز جنگ جهاني اول، چشم اميد ايرانيان به نيروي سوم يعني آلمان دوخته شده بود. آلمان از نظر ايرانيان ــ حداقل در رابطه با ايران ــ به روش استعمارگرانه نپرداخته بود. ايرانيان از اينکه مي ديدند آلمان با روس و انگليس، وارد جنگ شده، شادمان بودند و...
» جلوههاي مقاومت نهاد مرجعيت در برابر استعمارگران
مرجعيت در نظرگاه اسلامي امتداد امامت است. مراجع از منظر شيعيان نواب پيشوايان معصوم و ملجأ و پناهگاه مردم بهشمار ميآيند. عالماني که افزون بر «حوزه شريعت» در «دايره سياست» نيز صاحب نظرند. همين سيادت علمي و اجتماعي، بسط قلمرو اختيارات آنان به امور عمومي و...
» مطيعترين وزير امور خارجه ايران ؛ (فراز و فرود زندگي سياسي غلامعباس آرام)
غلامعباس آرام (1363-1282ش/ 1984-1903م) سناتور، سفير و يکي از وزيران امور خارجه ايران در دوران حکومت محمّدرضا پهلوي بود. وي در کابينههاي دکتر منوچهر اقبال، دکتر علي اميني، اسدالله علم، حسنعلي منصور و اميرعباس هويدا سمت وزارت امور خارجه ايران را بر عهده داشت...
» نگاهي به مهم ترين انديشه هاي نوگرايانه ميرزا فتحعلي آخوندزاده (1295-1227ق)
ميرزا فتحعلي آخوندزاده(آخوندوف) در سال ۱۲۲7ق، در شهر نوخه يا شکي به دنيا آمد. پدرش ميرزا محمدتقي، کدخداي روستاي خامنه بود که درست يکسال پيش از تولد ميرزا فتحعلي از اين سِمت برکنار شد و با مهاجرت جعفرقلي خان دُنبلي از خوي به شهر شکي و حکومت در آن ولايت...
» قتل «جعفرقلي خان بختياري سردار اسعد دوم» توسط پزشک احمدي
جعفرقلي خان بختياري سردار اسعد دوم، فرزند حاجي عليقلي خان بختياري سردار اسعد اول، که در ساعات نخستين صبح روز 10 فروردين 1313 توسط پزشک احمدي (در سلول شماره 28 / زندان نمره يک در بازداشتگاه موقت شهرباني) بهطرز فجيعي به قتل رسيد، از دوران مشروطيت بدانسو...
» گواهي شاهدان عيني در دادگاه (پس از شهريور 1320) مبني بر قتل تقي اراني
متن ادعانامه دادستان عليه دکتر احمدي [پزشک احمدي]، حسين نيرومند [رئيس وقت اداره زندان قصر]، رکنالدين مختار [رئيس وقت اداره کل شهرباني] راجع به قتل دکتر اراني... ايراد جرح و آزار و شکنجه نسبت به دکتر تقي اراني که بهمنظور مرگ او اعمال و...
» نظري کوتاه به معضل طلاق در ايران (دو دهه نخست قرن 14ش)
يکي از پديده هاي منفي اجتماعي که توام با نتايج ناخوشايند متعدد و متنوعي مي باشد، مسئله طلاق است. معضلي که نه تنها سبب صدمه به سرمايه انساني و اقتصادي کشور مي شود، بلکه بسيار مهمتر از آن، پيامدهاي رواني و اجتماعي مخرّب و ويرانگري به...
» نگاهي به معضل «خودکشي» در تهران (1303-1305ق)
يکي از پديده هاي ناخوشايند اجتماعي در هر کشوري، مبادرت به خودکشي از سوي برخي افراد جامعه است. اين معضل که منشا اوليه و صوري آن را بايد در بحران روحي و رواني اشخاص جستجو نمود، در واقع، منبعث از مسائل ساختاري در يک جامعه و برگرفته...
» نگاهي کوتاه به وضعيت تجارت خارجي ايران در بهار 1297ش
اگرچه مناسبات تجاري ايران در قرن 12ش يعني بعد از سقوط صفويه، و در پي شرايط سياسي پر ادبار حاکم بر کشور، دچار اختلال جدّي گرديد، با روي کار آمدنِ قاجارها و برقراري ثبات نسبي سياسي، و در آن سو، فنّاوري ماشيني و ترقّي شگرف در ابزارهاي...
» معضلِ گاوميري در مناطق مرکزي ايران (1303-1306ش)
اگرچه مناسبات تجاري ايران در قرن 12ش يعني بعد از سقوط صفويه، و در پي شرايط سياسي حاکم بر اين کشور، دچار اختلال جدّي گرديد، علي رغم اين، با روي کارآمدنِ قاجارها و برقراري ثبات نسبي سياسي در ايران، و در آن سو، فنّاوري ماشيني و ترقّي...
» درباره «قانون امنيت اجتماعي دکتر محمد مصدق»
برخي از مخالفان دکتر مصدق قانون امنيت اجتماعي او را که با استفاده از لايحه اختيارات شش ماههاش از مجلس شوراي ملي تهيه و تصويب نمود به عنوان مقدمهاي براي تشکيل ساواک در بيش از چهار سال بعد ارزيابي کردهاند. قانون مذکور که شامل 9 ماده و چند تبصره...
» واکاوي عواملِ بروز چالشهاي خانوادگي در تهران (اواخر دوره ناصرالدين شاه)
نهاد خانواده، از هر دو منظرِ مذهبي و ملي، براي ما ايرانيان، بسيار ارزشمند، محترم و حتي به نوعي، مقدّس است، همچنان که دين اسلام، توجه ويژهاي به خانواده مبذول نموده و در آموزههاي قرآني نيز به طور مکرّر، از تحکيم بنيان آن سخن رفته است. علي رغم اين، همواره...
» مسئله بيکاري و اشتغالزائي در اقتصاد ايران از نگاه نشريه فلاحت و تجارت (1297ش)
نشريه فلاحت و تجارت، به عنوان نخستين مجله اقتصادي در تاريخنگاري ايران، تحت نظارت اداره کلِّ فلاحت و تجارت، در تهران چاپ و منتشر ميگرديد. شماره نخستين مجله در اول فروردين 1297ش انتشار يافت و اين روند، به صورت ماهانه تداوم يافت...
» سهم ساواک در شکلگيري و پيروزي انقلاب اسلامي
تمام کساني که درباره دوران سلطنت محمدرضا و روند شکلگيري انقلاب مردم ايران سخن گفتهاند، سياستهاي سرکوبگرانه و روشهاي خشونتآميز ساواک را از دلايل اصلي گسترش بحران انقلابي برشمردهاند. با اين حال، مدرکي در اختيار نداريم که در همان...
» مروري بر فراز و فرود انقلاب مشروطيت ايران؛ ( 1284- 1293 ش)
بعد از انقلاب مشروطیت كشور گرفتار آشوب و هرج و مرج شد و بيش از يك دهه ناامني و اغتشاش سراسر كشور را دربر گرفت. جنگ قدرت و اختلافات عقيدتي ميان پيشروان نهضت مانعي جدي براي رسيدن به تسامح و تعامل گروههاي مختلف بود. پيشروان نهضت...PDF Format
» راهکارهاي نظام پهلوي در آوازهگريهاي مثبت رسانههاي بيگانه نسبت به خويش
شاه در اواخر سلطنتش هر چه ثروتمندتر و قدرتمندتر ميشد، بيشتر تلاش ميکرد تا رسانههاي غربي را با پرداخت رشوه به ستايشگري از خود وا دارد. از همين روي، در 1354، يک موسسه اسراييلي را به خدمت گرفت تا با نفوذ در مطبوعات غربي، بر افکار عمومي غرب اثر بگذارد. هيئت اسرائيلي...
» کلاه منوچهر مظفريان بر سر ديکتاتور کنگو !
در ۱۹۶۵، سرهنگ "کول يوسف موبوتو" (1997ـ1930) پس از کودتا عليه رئيسجمهور قانوني "جمهوري دموکراتيک کنگو"، نام کشور را به "زئير" و نام خود را به "موبوتو سسه سکو موبوتو" تغيير داد. اين کشور تا ۱۹۹۷ "زئير" نام داشت. در حالي که طي سي و سه سال ديکتاتوري حکومت وي...
» اسناد تاريخ مجسم يک ملت
آرشيوها، تشکيلاتي با مأموريتهائي خاص و ويژه هستند؛ مأموريتهائي فراتر از موانع و مرزهاي مکان و زمان. آرشيو، حلقه پيوند ميان گذشته، حال و آينده است؛ آيندهاي که ما معتقديم ساختن آن، تنها با حفظ پيشينههاي فرهنگي جامعه و بهادادن به اسنادي محقق ميشود که امروز مسئوليت حفظ و...
» انيسالدوله و تحريم تنباکو
در يکي از سفرهاي ناصرالدين شاه به روستاي امامه از قراي لواسان او با دختري دهقانزاده آشنا برخورد کرد که اسمش فاطمه بود. وي با وجود صغر سن به سوالات شاه جوابهاي مناسب داد. هوش و درايت دختر مورد توجه ناصرالدين شاه...
» سند «حمايت از توليد ملي» در عهد قجر؛ دولتيها فقط بايد لباس وطني بپوشند
«حمايت از توليد ملي»، حکايت جديدي نيست؛ اسنادي از دوره قاجار بر جاي مانده است که نشان ميدهد در برخي از مقاطع که کشور از ثبات اجتماعي و سياسي بيشتري برخوردار بوده حرکتهايي در جهت حمايت از توليد ملي شکل گرفته است. مصداق اين سخن اسنادي است که نشان مي دهد...
» چالشهاي اجتماعي نواحي مرکزي خراسان در بهار 1302ش
بخشي از معضلات و گرفتاريهاي مردم خراسان در بهار 1302ش، منبعث از بلاياي طبيعي بود. سرماي شديد و بارش برف در مشهد و نواحي اطراف آن طي اواسط فروردين ماه، بارش مداوم و شديد باران در بجستان (شمال غربي گناباد) طي اوايل خرداد، موجب آسيبِ محصولات زراعي کشاورزان...
» باز شدن مرکز بهداشت در تهران
با پايتخت شدن و تبديل تهران به يک شهر کم کم بايستي اصول زندگي شهرنشيني در آن رعايت ميشد تا بتوان بهداشت شهر را تامين کرد به همين خاطر ناصرالدين شاه قاجار در اعلاميهاي دستوراتي بهداشتي به مردم ابلاغ کرده است. اقداماتي چون صدور اعلاميه ذيل، در خصوص...
» پديده گاوميري در آذربايجان
از عواملِ تنزّلِ شرايطِ اجتماعي و اقتصادي اکثريتِ مردم ايران در ادوار گذشته، پيش از ورود به عصر مدرن، بروز بيماريهاي متنوّع و متعدّد در کشور بود. جداي از امراضي که مردم به آن دچار شده و به طور مستقيم، سبب آسيب و حتي نابودي انسانها ميشد، برخي از بيماريها به حيوانات، به ويژه...
|