» اسدالله علم در زمان كودتاي 28 مرداد 1332
هنگامي كه دكتر مصدق به نخست‌وزيري رسيد اسدالله علم بر املاك و دارايي‌هاي شاه موسوم به املاك و موقوفات پهلوي مديريت مي‌كرد. با روند رو به افزايش اختلاف دكتر مصدق و شاه، اسدالله علم هم به جرگه مخالفان نخست‌وزير پيوست و...
» شكلات سياسي
« مصدق»، نام آشنايي در تاريخ سياسي معاصر ايران به شمار مي‌آيد. مردي كه در جواني به ساحت سياست پاي نهاد و مدارج ترقي را از استانداري، نمايندگي مجلس، وزارت و سرانجام نخست‌وزيري، به طور پلكاني...
» ماجراي ريچارد سدان در ايران
ريچارد سدان Richard Seddan نماينده شرکت نفت انگليس و ايران در تهران، تحصيلکرده آکسفورد در سال 1933 وارد خدمت شرکت نفت شد. اولين سمت او در دستگاه توزيع نفت در عراق بود، در سال 1939 پس از 6 سال خدمت در عراق...
» نگاهي به مفهوم « وطن » در شعر مشروطه
انقلاب مشروطه كه بزرگترين حادثه سياسي و اجتماعي ايران بعد از حمله مغول تا عصر حاضر بود منشأ تحولات بزرگ در زبان و فرهنگ ايران گرديد كه يكي از آنها تحول در معناي بسياري از واژه‌هاست «آزادي، وطن، قانون ...
» گزارشي از زندگي و اقدامات اميرکبير
ميرزا محمدتقي خان اميرکبير فرزند کربلايي قربان بيگ فراهاني در سال 1222 ق در هزاوه فراهان از توابع اراک (سلطان‌آباد پيشين) متولد شد. کربلايي قربان پدر اميرکبير در دستگاه ميرزا عيسي (ميرزا بزرگ) پدر ميرزا ابوالقاسم قائم‌‌مقام...
» انقلاب مشروطه و زنان
با وقوع انقلاب مشروطه زنان ايراني که تا آن هنگام در فعاليتهاي سياسي و اجتماعي حضوري نداشتند، همپاي مردان از هدفهاي عمومي انقلاب پشتيباني کردند و لباس رزم بر تن کردند و با جسارت خواستار حقوق حقه ايرانيان...
» نيروهاي مؤثر در انقلاب مشروطيت ايران
انقلاب مشروطيت حرکتي بزرگ در تاريخ معاصر ايران بود که قشرها و طيفهاي مختلفي در آن مشارکت داشتند، هر چند سهم هر يک از آنان به يک اندازه نبود و اهداف آنان نيز با هم تفاوت داشت. اما به طور مشخص گروههاي اجتماعي...
» بيگانگان و نهضت مشروطيت
دربارة نقش دولتهاي روسيه و انگليس در تحولات نهضت مشروطيت سخن فراوان گفته شده و مي شود. هنگامي که محمدعلي شاه مجلس اول را به توپ بست و منحل کرد، تعداد زيادي از مشروطه خواهان به سفارت انگليس پناه بردند. همانند...
» نمايه عکس‌هاي تاريخي
طي ساليان متمادي با امعان نظر به نياز محققين و ساير مراجعين و به منظور دستيابي سريع، صحيح و مستند به اطلاعات استخراج شده، ضمن استفاده از دانسته هاي اساتيد دانشگاهها و تجربه دست اندركاران نمايه سازي...
» بحران مديريت و کارآيي پس از انقلاب مشروطيت
با صدور فرمان مظفر الدين شاه، کشور وارد مرحله نويني از حيات سياسي خود شد. تا پيش از انقلاب مشروطه، دربار شاه (هيئت حاکمه) و بيگانگان (روس و انگليس)بازيگران بي رقيب صحنه سياست کشور بودند؛ اما از اين پس،...
» به توپ بستن مجلس ، 2 تير 1287ش.
مجلس شوراي ملي ايران در دوم تير ماه ۱۲۸۷ش پس از درگيري مسلحانه ميان نيروهاي وفادار به محمدعلي شاه و اعضاي انجمن‌ها تعطيل شد. عمر مجلس اول كمتر از دو سال بود و بيشتر وقت آن صرف حل و فصل اختلافات جزئي شد ...
» خورشيد سامراء ۱
هنگامي كه امام علي بن محمد(ع) معروف به هادي و ابن‌الرضا به دستور متوكل عباسي و بوسيله «يحيي بن هرثمه بن اعين» از مدينه، شهر پيامبر، به سامراء احضار گرديدند روح تازه‌اي در كالبد پايتخت نظامي عباسيان دميده شد...
» خورشيد سامراء ۲
در ۱۲۸۳ قمري ناصرالدين شاه قاجار با صدور فرماني به عليرضاخان قاجار ملقب به عضدالملک که سمت پيشخدمت خاصگي شاه را نيز داشت و از رجال معتبر و مهم قاجاريه محسوب مي‌شد مأموريت داد چهارصد صندوق خشت طلا...
» علي‌اصغر خان اتابک اعظم (امين السلطان)
در هنگامه يورش سپاهيان روس به گرجستان، يكي از بزرگان گرجي شورها آفريد و پايمرديها كرد و در كنار عباس ميرزا نايب‌السلطنه هرچه توانست كرد آخرالامر هم كه شهر سقوط كرد با همه تلخي تمام دارايي و اعتبار خود را...
» ميراثهاي فراموش شده در ادبيات وتاريخ معاصرايران و معرفي يک شاهکار
اديب و پژوهشگر بزرگ شادروان علي اکبر دهخدادر تاليف دوره چهار جلدي امثال وحکم خود ضرب المثلهايي آورده که مروري بر آنها نشان مي دهد نزديک به نيمي از ... زنده ياد استاد جلال الدين همايي شاخص ترين نمونه اي است...
PDF Format
» به ياد يکي از دانشهاي فراموش شده ايراني: حساب سياق
حساب سياق دانشي است در ثبت و ضبط ارقام و اعداد محاسبات ديواني و شخصي. تا پايان دوره قاجاريه در ايران، کليه امور محاسبات دولتي و شخصي با اعداد سياق نوشته مي شد و مردم عادي به ويژه...
PDF Format
» امام خميني و سلطنت رضاخان
يکي از پيامدهاي مهم فکري و سپس عملي مشروطه، تلاش در حذف دين و مذهب و روحانيت از يک سو و سرخوردگي خود آنان به علت ناهماهنگيها و بروز اختلاف مشربها در ميان خودشان، از سوي ديگر بود. بدين معنا که...
PDF Format
» تدوين متمم قانون اساسي در مجلس اول
پيش از آمدن اتابک و نيز همزمان با صدارت او، مسئلة مهم تدوين متمم قانون اساسي هم در دستور کار نمايندگان قرار گرفت. نوشتن اين متمم به سرعت و سهولت نوشتن قانون اساسي انجام نمي گرفت؛ زيرا قانون اساسي کلياتي ...
» واقعه 15 خرداد از منظر سپهبد مبصّر
با وجود گذشت 42 سال از واقعه قيام 15 خرداد ۱۳۴۲و به رغم نگارش كتابها و مقالات چندي درباره اين خيزش مردمي، همچنان ابعاد گوناگون اين رخداد به طور شايسته واكاوي نشده است. در اين نوشته برخلاف تحليلهاي مرسوم، از منظر...
» خاطراتي از سپهبد بختيار و کودتاهاي عراق
در اوايل تابستان ۱۳۴۹ ساواک به وسيله عمال خود، منصور فرهنگ ماه نشان را که با درجه استوار يکمي بازخريد و به طور غيرقانوني از ايران خارج شده بود با وعده و وعيد راضي نمود که بختيار را به قتل برساند...
PDF Format
» نقش بانک استقراضی در ورشکستگی مالی محمدحسین امين‌الضرب
هنگامی که در واپسین دهة قرن نوزدهم میلادی به ترتیب بانکهای شاهنشاهی و استقراضی در ایران فعالیت خود را آغاز کردند هنوز شیوه های نوین بانکداری در ایران شکل نگرفته بود و عمده فعالیتهای تجاری - مالی و صرافی...
» گذري بر پيشينه تاريخي نام « خليج فارس»
در نوشتار حاضر تلاش خواهد شد با تكيه بر شماري از منابع و كتب تاريخي به گونه‌اي مختصر و موجز پيشينه تاريخي كاربرد نام « خليج فارس» براي آبراه بسيار مهم و استراتژيك خليج فارس مورد بررسي، بازكاوي و يادآوري...
» پاکسازی آذربايجان از وجود بيگانگان، تدابير سياسي و اجتماعي شاه عباس
همان طوری که نخستین تجاوز عثمانیان و اشغال شهرهای آذربایجان، در سال 985 هجری از سلماس آغاز شد. نخستین پرچم قیام مسلحانه بر علیه عثمانیان نیز، در این شهر برافراشته شد. در سال 1012...
PDF Format
» تکاپوهاي انجمن مخفي در نجف
انجمنهاي مخفي در مشروطيت ايران نقشي مهم برعهده داشتند. غلبه عناصر غربگرا و افراطي در انجمنهاي مخفي، اين مراکز را به کانوني جهت توطئه‌گري تبديل نمود. اهميت نجف و جايگاه علما در نهضت مشروطيت انجمنهاي مخفي و...
» مدارس دخترانه ايراني
تا بعد از مشروطيت مدرسه‌اي براي دختران ايجاد نشد، به عوام چنين تلقين مي‌شد که درس خواندن براي دختران لازم و جايز و پسنديده نيست و شايد شرط عفت را در زندگي کنج خانه نشستن و نداشتن سواد مي‌دانستند. ثانياً عامه مردم نظر خوبي به...
» شرکت اسلاميه و توسعه اقتصادي ايران
انديشه بهبود وضع اقتصاد و استقلال در زمينه‌هاي گوناگون همچون احداث صنايع ملي و کارخانجات و گرفتن امتياز از دولت براي توسعة عمران کشور، شرکت اسلاميه را به ميدانهاي جديد فعاليت ترغيب مي‌نمود در اين مورد به...
» املاک خالصه و سياست فروش آن در دوره ناصري
با روي كار آمدن غزنويان و متعاقب آن تسخير سراسر كشور به دست سلجوقيان به تدريج با شكل گيري قدرت متمركز و سلطنت موروثي مقتدري مواجه ميشويم كه تمامي حقوق دنيوي و سياسي خليفة بغداد در شرق سرزمينهاي...
» نقش انجمنهاي مخفي در انتشار شايعات در عصر مشروطه
دستگاه شايعه‌سازي انجمنهاي مخفي از طرقِ مختلف نظير مطبوعات، شب‌نامه و پخش افواهي شايعات دست‌اندرکار تخريب چهره‌هاي اصيل نهضت بود. گستردگي انجمن‌ها و جسارت و هتاکي آنها قدرت هر نوع اظهارنظر مخالفي را ...
» ملي شدن صنعت نفت ايران
در سال ۱۹۰۱م مظفرالدين شاه به ويليام ناکس دارسي تبعه انگلستان امتيازي اعطا کرد که نتيجه نهايي آن حاکميت مطلق دولت بريتانيا بر منابع عظيم نفتي ايران تا اواسط قرن بيستم ميلادي بود. با اين احوال فقط از...
» ايران و جامعه ملل
جهان تا پيش از سال ۱۹۱۴م جنگي به وسعت و ويرانگري جنگ جهاني اول تجربه نکرده بود. شوک شديد ناشي از زيان هاي اين جنگ قدرتهاي بزرگ را به اين فکر انداخت تا پس از خاتمه جنگ، نظام جديدي را مستقر سازند که تداوم...
|
136
- 