حاج آقا نورالله براي تشويق هر چه بيشتر و گسترش کارهاي خير و عام المنفعه که در دو جهت رفاه داخلي و بي‏نيازي از خارجي استوار بود، طي نامه‏اي به مرحوم حاجي صدرالمحدثين که از بزرگان وعاظ و خطيبي توانا بوده، دستور مي‏دهند...

در اوائل دهه دوم قرن حاضر جمعي مرکب از سعيد نفيسي، عباس اقبال، محمدتقي بهار، نصرالله فلسفي، رشيد ياسمي، بديع‏الزمان فروزانفر که با حمايت دستگاه فرهنگي وقت به فعاليت ادبي مي‏پرداختند به «اصحاب سبعه» معروف...

در آستانه شکل‌گيري و استقرار سلسله قاجارها (1209ق)، کشور اوضاع امنيتي به‌ساماني نداشت. آقا محمدخان، مؤسس سلسله قاجاريه، با انتصاب قاسم‌خان دولّو به عنوان کوتوال تهران، اولين گام را در راه تشکيل نظميه (شهرباني)...

در واحد حقوقي براي اشخاص پرونده عکس وجود داشت. بدين ترتيب که تعدادي از عکسها از مجموعه موجود جدا شده بودند، چهره‌ها و موضوعهاي آنها شناسايي و در امور حقوقي و قضايي از آنها بهره‌برداري مي‌شد. موسسه پژوهش رسماٌ در...

با پيروزي قاطع علما و مردم، طبعاً وضع سپهدار سخت ناگوار شد. حتي برخي از علماي تهران و اصفهان (نظير سيد عبدالله‏ بهبهاني و آقا نجفي اصفهاني) فتوا به تکفير و مجازات سخت سپهدار (از جمله تبعيد وي) دادند و نام او...

«مراسلات طهران» عنواني است که سرکار خانم منصوره اتحاديه براي نامه‌هايي که از طهران به کاشان نگاشته شده، انتخاب نموده است. نام نويسنده نامه‌ها «ميرزا حسن خان» و نام گيرنده مراسلات، «ميرزا حسين خان مبصّرالسلطنه» است...

وقتي که پهلوي اعلان منع امر به معروف و نهي از منکر نمود و خواست وضع را در ايران تغيير بدهد، حاج‏آقا نورالله مشهور به شهر قم آمدند، که با مرحوم حاج شيخ عبدالکريم يزدي مشورت کنند تا اخطار براي پادشاه...

زنجاني در دوره سوم مجلس (17 محرم 1333 ـ 6 محرم 1334 ق) مجدداً در 17 رجب 1333 از زنجان وکيل شد و به عضويت شعبه چهارم از شعبات 6 گانه مجلس درآمد. حدود يک سال بيشتر از عمر مجلس سوم نگذشته بود که جنگ جهاني اول...

زنجاني، از دوران مسئوليت خويش در عدليه مشروطه، با افتخار ياد مي‏کند. اما داوري ديگران ـ حتي بسياري از مشروطه خواهان ـ نسبت به عدليه و کارکنان آن در اين برهه، چندان مثبت نيست. نمونه‏اي از اين داوري...

سازمان کوک از ابتکارات رکن 2 ارتش بود و هويتي مخفي و پنهاني داشت و هدف آن کنترل و برخورد اطلاعاتي با گسترش کمونيسم و حزب توده در شهرهاي شمالي کشور بود. اما به تدريج حيطه فعاليت آن گسترش بيشتري يافت و مراقبت و...

شيخ ابراهيم زنجاني، از زمره دانش آموختگان حوزه ديني نجف، و واعظان زنجان در عصر قاجار است که در برهه‏هايي از تاريخ مشروطيت نيز نقشي بارز ايفا کرده است. انتظاري که طبعاً از چنين کسي (با پيشينه...

سيد اسدالله رسا روزنامه‏نگاري آزاده و دردمند بود که شخصيت حاج‏آقا نورالله را درک کرده و شيفته وي شده بود. اين مرد آزاده که خود طعم شکنجه پهلوي را چشيده بود و معني مبارزه با دستگاه ديکتاتوري را مي‏دانست پس از...

در سالهاي واپسين حکومت مظفرالدين شاه اوضاع سياسي ـ اقتصادي ايران روز به روز وخيم‌تر مي‌شد؛ اين امر نارضايتي مردم را در پي داشت. عملکرد نادرست اقتصادي حکومت قاجاريه که به مرور و طي سالها موجب تضعيف نهادهاي اقتصادي...

تا جايي که يادم مي‌آيد در تمام دوران تحصيلي مقطع کارشناسي و البته قبل از آن هيچگاه واژه سياق به گوشم نخورده بود. لازم به يادآوري است که نگارنده اين سطور تحصيلات کارشناسي خود را طي سالهاي ۱۳۶۵-۱۳۶۹...

کودتاي 28 مرداد ۱۳۳۲ که توسط امريکا و انگليس و عمال داخلي آنان در ايران صورت گرفت توانست دولت مصدق را ساقط و دولت دست‌نشانده زاهدي را سر کار آورد. شاه پس از بازگشت به ايران از زاهدي خواست به دليل...

در همان ايامي که مذاکرات و رايزني‏ها پيرامون اسهام خوانين بختياري در شرکت‏هاي فعال در اراضي بختياري مطرح بود، بختياري‏ها در تاريخ يازدهم ربيع‏الاول 1327/ سوم آوريل 1909 طي قراردادي، اختلافات في‏مابين خاندان ايلخاني...

نمي‏دانيم اگر غرب و نياز غرب به نفت نبود، اين ماد ه سوختي حياتي يا به تعبيري طلاي سياه، در اين سرزمين چه سرنوشتي مي‏يافت؟حقيقت آن است که واگذاري امتياز نفت در ايران و کشورهاي نفتخيز منطقه و سپس کشف نفت و...

نخستين مدرسه نظامي ايران به معني امروزي و علمي دارالفنون بود که در قسمت آموزش نظام مانند ديگر قسمتهاي فني و پزشکي از معلمين اروپايي استفاده مي‌شد. و از چهار نفر جهت تعليم پياده نظام، توپخانه، علم هندسه...

سينماي ايران با واکنش منفي مردم مسلمان در اواخر قاجاريه متولد شد. در ابتدا اين شکل‏گيري به صورت نمايش فيلمهاي کوتاه در سالني ابتدايي صورت پذيرفت. براي اولين بار ميرزا ابراهيم صحاف‏باشي با کسب...

روز به توپ بسته شدن مجلس از سوي محمدعلي شاه (23 جمادي‏الاول 1326 ق) برخي از نمايندگان تندرو، به رغم برپا كردن آتشي كه اينك زبانه كشيده و خشك و تر را مي‏سوزاند، بي‏سر و صدا از معركه گريختند و يارانشان را...

پيشواي فقيد انقلاب اسلامي ايران، از معتقدان به مقام علمي و مجاهدات سياسي شيخ فضل‏الله نوري بود، او را عَلَمدار دفاع از دين مي‏شمرد و نسبت به قاتلان وي ديدگاهي شديداً منفي داشت. از نظر ايشان: «مرحوم شيخ فضل‏الله...

مأموريت ويژه سازمان پرورش افکار تبليغ آرمانهاي سياسي رژيم پهلوي و در تعقيب آن شاهدوستي و حمايتهاي همه‏جانبه توده‏اي از دولت بود. قبلاً در سطح نازل‏تر، سازمان «تنوير افکار عامه» در سال 1310ه . ش در...

مجموعه اسناد خانوادگي حاج عزّالدين محمد ابوالمکارم زنجاني، پيشواي روحاني زنجان و خمسه و توابع در اواسط دوران قاجار بيشتر مربوط به دوران زعامت وي برآن ديار و مسائل پيش آمده در مشروطه‌خواهي زنجانيان و...

از تتبع از کتب تاريخ، اين ايل جليل نسبشان به ملوک بويه که ساساني‏الاصلند، مي‏رسد و سرسلسله ايشان، عزالدوله بختيار است؛ زيرا قبل از عزالدوله بختيار نامي در کتب نيست. ممکن است در قدرت و سلطنت آل‏بويه جماعتي...

از نامه زنجاني به وزير معارف و اوقاف وقت (جعفرقلي خان نيّرالملک هدايت، عضو کابينه سيد ضياء) برمي‏آيد که او برخلاف آداب و رسوم اداري، 14 رمضان 1340 غياباً و بدون هيچ ابلاغ و توديعي، از رياست اوقاف عزل شده و فرد...

مجلس پنجم که مقارن به قدرت رسيدن رضاخان بود و در 22 بهمن ۱۳۰۲ تشکيل شد، يکي از مهمترين ادوار مجلس شوراي ملي بود. اين مجلس با نطق محمدحسن ميرزا وليعهد افتتاح شد و پس از انجام مقدمات کار ميرزا حسين خان موتمن‌الملک

صدور فرمان مشروطيت را بسياري از مورخين سرآغاز دوره‌اي نوين از تاريخ ايران مي‌دانند. دوره‌اي که ايرانيان نقطه پاياني بر قدرت مطلقه شاه نهادند و رأﻱ ملت را به جايش نشاندند. امواج آن تلاطمي در جنبه‌هاي گوناگون...

وضعيت سياسي و اجتماعي ايالت فارس، از ايالات مهم جنوب ايران، در آستانه انقلاب مشروطيت پرتنش بود. حاکمان فارس در دوره مظفرالدين شاه هيچ يک بيش از يک سال حکومت را در دست نداشتند. در سالهاي ۱۳۲۳-۱۳۲۴ق پيش...

پس از انحلال مجلس دوم (3 محرم 1330) مشيرالدوله، زنجاني را براي رياست ديوان عالي تميز يا مدعي‏العمومي آن، به ناصرالملک نايب السلطنه پيشنهاد کرد، که پذيرفته نشد. زنجاني در خانه نشست و به کار ترجمه و تأليف روي...

سيد حسن تقي‏زاده، در مشروطه اول و دوم، از عناصر فعّالِ جناح تندرو و سکولار محسوب شده و عملکرد وي بر مخالفت جدّي با «اسلاميتِ» جنبش استوار بود. وي با فتنه‌انگيزيها و شهر آشوبيهاي خود و يارانش در تهران و تبريز...