مؤسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران IICHS

ويدا معزي‌نيا

حجت‌الاسلام والمسلمين دکتر علي ابوالحسني (منذر) نويسنده و پژوهشگر معاصر در 22 آذر 1334 در تهران در خانواده‌اي روحاني پا به عرصه وجود نهاد . پدرش حاج شيخ محمد از روحانيون وارسته و خدوم به شمار مي‌رفت. وي پس از اتمام تحصيلات ابتدايي، ضمن تحصيل در رشته ماشين‌افزار به فراگيري در همين رشته در هنرستان پرداخت و پس از فارغ‌التحصيل شدن در اداره مخابرات استخدام شد. سال 1353 به اتهام بحثهاي سياسي در محيط کار و مدرسه مجبور به استعفا شد. يکسال بعد پس از اخذ ديپلم فني، تحصيلات عاليه را در دانشگاه علم و صنعت تهران در رشته مهندسي صنايع پي گرفت، اما بيش از سه ماه دوام نياورد و از آنجا که دل در گرو تحصيلات حوزوي داشت پس از ترک دانشگاه به قم رفت تا در لباس روحانيت همان راهي را برود که پدرش رفته بود.¹

ابتدا در مدرسه حقاني که آن زمان تحت رياست آيت‌الله قدوسي بود به تحصيل پرداخت و سپس مدتي به صورت آزاد در حوزه علميه قم علوم دینی را فرا گرفت. ايشان در قم از محضر اساتيد بنامي چون علي محقق ‌داماد، حسين مظاهري، جعفر سبحاني تبريزي، مصباح يزدي، مرتضي عسکري، حسين وحيد خراساني، جواد تبريزي، خزعلي، حسين لنکراني و ... بهره‌هاي فراواني برد و ضمن شرکت در جلسات احمد فرديد از محضر رضا داوري اردکاني نيز استفاده نمود.

او در همين سالها به صورت پيگير به تاليف کتاب و تنظيم مقاله در حوزه‌هاي مختلف فرهنگ اسلامي، تاريخ ايران و جهان پرداخت. در ميان کساني که در تاريخ او را بيشتر به خود مشغول داشت نام شيخ فضل‌الله نوري (که شيخ شهيدش) مي‌خوانند بيش از همه تکرار مي‌شود. ايشان تاليف حدود 9 جلد کتاب پيرامون ابعاد مختلف شخصيت نامبرده را وجهه همت خويش قرار داد. در کارنامه علمي حجت‌الاسلام ابوالحسنی آثار ارزشمندي از جمله : نگاهي به اصل ولايت فقيه، ميعاد با استاد مطهري شهيد راه تطهير، سيماي فرهنگ اسلامي از زنگار غرب‌زدگي و شرق‌زدگي، تحليلي از نقش سه‌گانه شهيد فضل‌الله نوري در نهضت تحريم تنباکو، تراز سياست، جلوه‌هايي از سياست و مديريت شيخ انصاري، سياهپوشي در سوگ ائمه نور عليهم‌السلام (ريشه‌هاي تاريخي، مباني فقهي) و ... به چشم مي‌خورد.

يکي از برجسته ترين ويژگيهاي ايشان اعتقاد و محبت به اهل بيت نبي عليهم‌السلام بود. او خود در جايي چنين گفته است: « نهال دين احمدي (ص) را هم اينک اصل و ريشه، مهدي (عج) است. آن دست بيعت که مسلمين در صدر اسلام به رسول خاتم (ص) دادند، اکنون بايد بدو داد. آنان که پيوند خويش را از احمد و آل (ص) گسستند، ناگزير اهل و عيال دجال‌اند». ²

سرانجام آن استاد فقيد در چهارم اسفند 1390 بر اثر ايست قلبي دارفاني را وداع گفت و در قم به خاک سپرده شد.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1. فرهنگ ناموران معاصر ايران، (تهران : سازمان تبليغات اسلامي، 1381)، ج2، ‌ص 72- 73.

2. «بيدارگر بصير: پرونده‌اي براي حجت‌الاسلام دکتر علي ابوالحسني (منذر)»، زمانه (نامه انديشه، فرهنگ و ادبيات)، 23 و 24 ( فروردين و ارديبهشت 1391) : 73- 74.