فرزانه بابائي
مظفرالدين شاه در تاريخ چهاردهم جماديالثاني 1324ق فرمان مشروطيت را صادر كرد و اولين دوره مجلس شوراي ملي مركب از نمايندگان طبقات اصناف، تجار، اشراف، ملاكين و شاهزادگان تشكيل گرديد.
يكي از نتايج انقلاب مشروطيت و تشكيل مجلس شوراي ملي تأسيس انجمنهاي ايالتي و ولايتي در مراكز ايالات و ولايات بود كه مشروطهخواهان در شهرهاي بزرگ به تشكيل آنها دست زدند تا مسائل و مشكلات محلي را با نظر نمايندگان حل كنند. انجمنهاي مزبور نقطه اتكاي نمايندگان مجلس به ويژه در زمان اختلاف ميان محمدعلي شاه و مجلس بودند. شدت اختلاف ميان شاه و مجلس منجر به بمباران مجلس توسط محمدعلي شاه گرديد و در زمان فقدان مجلس شوراي ملي، انجمنها نقش اساسي ايفا نمودند و با عزل محمدعلي شاه از سلطنت و جانشيني فرزند وي احمدميرزا، قانون جديد انتخابات توسط هيئتي از طرف دولت مركزي و با موافقت انجمنهاي ايالتي و ولايتي در تاريخ دوازدهم جماديالثاني 1327ق تنظيم و انتخابات براساس آن برگزار گرديد.
اسناد پيوست حاكي از حمايت انجمنهاي ايالتي و ولايتي از قوانين مشروطه و وفاداري نسبت به اصول مشروطيت و بيانگر صحت برگزاري انتخابات مجلس شوراي ملي با تأييد انجمن نظارت مركزي انتخابات شهرهاي مختلف كشور ميباشد.