سيدكاظم اتحاد
 

شريفي

 

سيد کاظم اتحاد معروف به سرکشيک زاده متولد 1268 پس از طي تحصيلات مقدماتي به آموختن زبان و ادبيات فارسي و عربي پرداخت و دروس حوزه اي را تا سطح فرا گرفت. وي از جمله فعالان نهضت مشروطيت بود که در روزنامه هاي متعدد آن روز مقاله مي نوشت. از جمله روزنامه دست راستي اتحاد به مديريت وي و همکاري سيد احمد يزدان پناه، همچنان روزنامه ايران و هفته نامه فکاهي اميد که مدتي عضو جبهه آزادي به حساب مي آيد و روزنامه تجدد. (لازم به ذکر است که روزنامه اميد در خرداد 1321 به علت درج پاره اي مطالب بر ضد مذهب توقيف شد که اين توقيف بار ديگر در شهريور 1322 تکرار گرديد).

 

با انتخاب نظام الدوله (خواجه نوري) به سمت فرماندار قزوين در سال 1298ش سيد کاظم اتحاد سرکشيک زاده که از دوستان فرماندار بود به قزوين فرا خوانده شد و کار سازماندهي بلديه قزوين به او واگذار شد و او سازمان مرتبي را با شعبه هايي چند و تعيين اعتبار مشخص براي بلديه قزوين ترتيب داد.

 

وي در سال 1301 وارد حزب راديکال داور شد و امتياز روزنامه اتحاد را گرفت. روزنامه اتحاد که از سال 1300ش در طهران به طور روزنامه تأسيس و منتشر مي شد خوانندگان بسياري داشت و در جهت تضعيف قاجاريه گام برمي داشت. مدير و مؤسس آن به پاس خدمات مطبوعاتي به دستور سردار سپه در دوره پنجم از لاهيجان به وکالت مجلس انتخاب شد و ظاهرا جزء طرفداران حکومت رضاخان بود ولي گاهي جانب مدرس را مي گرفت و با او همکاري مي کرد، به طوري که در سفر جنگي رضاخان به خوزستان که بدون اطلاع مجلس انجام گرفته بود در جلسات سري مجلس مدرس و عده اي از دوستان او، عمل سردار سپه را تقبيح نمودند. سرتيپ يزدان پناه حاکم نظامي تهران و سرهنگ کريم آقا بوذرجمهري کفيل بلديه گزارش جلسات را به اطلاع سردار سپه مي رساندند و در نتيجه رضاخان کينه او را در دل گرفت و با وجود فعاليتهاي جدي در جريان خلع قاجاريه و تفويض سلطنت به وي، کينه فرمانده کل قوا از وي زائل نشد و از انتخاب مجدد سرکشيک زاده جلوگيري کرد.

 

در 29/12/1302 طي تلگراف پيشنهادي که از سوي ايالات و ولايات و تمام طبقات مملکت در مخالفت با سياست سلاطين قاجاريه و رأي به انقراض سلطنت خانواده مذکور به مجلس شوراي ملي داده شد و سرکشيک زاده از جمله افرادي بود که ذيل تلگراف را امضا کرد و خواستار آن بود. وي در شهريور 1303 تقاضاي خود را مبني بر طرح مسئله بودجه دربار از طرف کميسيون بودجه و تعيين منبع آن اعلام کرد. همچنين در جلسه رسمي مجلس شوراي ملي منعقده در روز سه شنبه 17 شهريور 1303 طرح پيشنهادي خود را در خصوص مخالفت با اعطاي القاب اعلام کرد.

 

سرکشيک زاده يکي از طرفداران سيدضياءالدين دو سال و نيم بعد از کودتا در مقاله اي با عنوان «مبارزه طبقاتي» بدون آنکه از سيد ضياء الدين نامي ببرد به آثار مثبت کودتا پرداخت. و همچنين از علل سقوط کابينه سه ماهه، نداشتن يک طبقه ريشه دار همانند اشراف را ذکر مي کرد.

 

سرکشيک زاده با وساطت علي اکبر داور نزد سردار سپه، با رتبه قضايي به ثبت کل رفت و سمت رياست بازرسي را به عهده گرفت. درسال 11308 زين العابدين رهنما، مديريت روزنامه يوميه و رسمي ايران را به او سپرد تا اينکه وي پس از چندي امتياز روزنامه اميد را گرفت  سرانجام در سال 1324 در تهران درگذشت.

 

_________________________

 

منابع و مأخذ

 

1. يغما، سال 19، ش 12-1 .

2. سيماي تاريخ و فرهنگ قزوين ج3، ص 1751-1750 .

3. شرح حال رجال سياسي نظامي معاصر ايران، ج2- دکتر عاقلي، ص 97-796 .

4. سالنامه دنيا، سال 4، ص 110 .

5. صورت مذاکرات مجلس پنجم.

6. سيدضياءالدين طباطبايي و فلسطين، رضا آذري.