اولين زن عكاس

      اشرف‏السلطنه – عزت ملك خانم ملقب به اشرف‏السلطنه، دختر امامقلي ميرزا عمادالدوله پسر محمدعلي ميرزا دولتشاه، فرزند فتحعلي شاه بود. زندگينامه او به نقل از سلطان احمد دولتشاهي يُمن‏الدوله چنين آورده شده : وي در زمان حكمراني پدرش در كرمانشاهان متولد شد و در جواني به اعتمادالسلطنه كه در آن هنگام ميرزاحسن خان پيشخدمت شاه بود شوهر كرده به تهران آمد. چون اولاد نداشت عمر خود را بيشتر به مطالعه كتب مي‏گذرانيد. به تاريخ و طب خيلي مايل بود. به علت زندگي با اعتمادالسلطنه از سياست دربار ايران و اتفاقات مملكت و روابط با خارجه خوب مطلع بود. در هنرهاي زنانه و كارهاي خانه از طباخي و خياطي و غيره استاد و صاحب سليقه بود. در حرمخانه ناصرالدين شاه و در خدمت شاه رفتاري تا حدي گستاخانه داشت. زبان فرانسه را قدري نزد شوهرش آموخته بود به سفر ميل نداشت. به ساز و آواز مطلقاً مايل نبود ولي شطرنج و نرد را خوب بازي مي‏كرد. عكسهاي قشنگ برمي‏داشت. عكاسي را نزد مرحوم شاهزاده سلطان محمدميرزا والد كمترين [يُمن‏الدوله] آموخته بود. دو مرتبه به عتبات عاليات مشرف گرديده، در اواخر عمر از راه اسلامبول به مكه معظمه مشرف شد و جمعي را همراه برده قريب دو هزار تومان خرج كرد.

      پس از فوت مرحوم اعتمادالسلطنه به مرحوم اقاي سيدحسين عرب نايب‏التوليه كه عمه‏زاده‏اش بود شوهر كرده، مجاور مشهد مقدس شد. قريه ميامي نزديك مشهد، ملكي خود را بر خيرات و مبرات وقف مؤبّد نمود.اشرف السلطنه در سن پنجاه و سه سالگي در مشهد مقدس فوت نموده و در دارالسياده مدفون است.

 

www.iichs.org