سپهبد
احمد اميراحمدي
مهدی
جنگروي
احمد آقاخان (اميراحمدي) فرزند
” سرتيپ تقي آقا“ در سال 1267 خورشيدي در تهران متولد شد و
در سن شش سالگي به مدرسه ”افتتاحيه“ واقع در محله سنگلج
تهران و سپس به مدرسه ” تربيت“ رفت. چون فرزند افسر
قزاقخانه بود در مدرسه قزاقخانه كه در آن موقع به دست
روسها اداره مي‌شد، به ادامه تحصيل پرداخت.
در سن چهارده سالگي به فوج
گارد سوار قزاق انتقال يافت و با درجه گروهبان دومي،
وكيل‌باشي (قائم‌مقام) فوج گارد سوار شد. اميراحمدي در چند
زد و خورد داخلي شركت كرد و چون رشادت، تهور و قساوت وي
مورد توجه فرماندهان قرار گرفت، تا درجه سرهنگي ارتقا مقام
يافت.
پس از كودتاي سوم اسفند 1299،
احمد آقاخان به درجه ميرپنجي دست يافت و اولين مأموريت وي
بعد از كودتا، سركوبي شورش اسماعيل خان اميرمؤيد سوادكوهي
در مازندران بود كه منجر به متواري شدن اميرمؤيد و فرزندان
وي گرديد.
در سال 1301 خورشيدي كه مقدمات
تشكيل پنج لشكر در ايران فراهم شد، با درجه اميرلشكري
(سرلشكر) به فرماندهي لشكر غرب كه مركز آن در همدان بود،
منصوب گرديد و براي اعاده امنيت در آن منطقه، دست به
اقدامات شديدي زد. به ويژه براي سركوب الوار از هيچ نوع
اقدام حاد و تندي خودداري ننمود و سرانجام در مأموريت
لرستان به دريافت عالي‌ترين نشان نظامي آن زمان يعني نشان
ذوالفقار نايل آمد.
سرلشكر اميراحمدي كمي قبل از
به سلطنت رسيدن رضاخان، در شهريور ماه 1304 به سمت رئيس كل
امنيه مملكتي (ژاندارمري) برگزيده شد و قريب چهار سال در
اين سمت باقي ماند و مأموريتهاي جنگي زيادي از جمله
مأموريت آذربايجان انجام داد و فرماندهي لشكر آذربايجان را
نيز به عهده داشت.
در سال 1308 شمسي او نخستين
كسي بود كه به دستور رضاشاه در ايران به درجه سپهبدي رسيد.
در شهريور 1320 هنگامي كه نيروهاي متجاوز انگلستان و
شوروي وارد خاك ايران شدند رضاشاه قبل از ترك كشور، سپهبد
اميراحمدي را به سمت فرماندار نظامي تهران منصوب مي‌نمايد
تا وي از بروز و گسترش هرج و مرج و آشوب در پايتخت جلوگيري
كند. اميراحمدي در شانزدهم آذر 1320 براي اولين بار در
ترميم كابينه فروغي به عنوان وزير كشور شركت كرد و پس از
آن نيز در كابينه قوام‌لسلطنه (18 مرداد 1321) به وزارت
جنگ برگزيده شد و در ماجراي 17 آذر ماه همان سال كه منجر
به آتش زدن خانه قوام‌السلطنه و غارت دكاكين و مغازه‌ها
شد، به عنوان فرماندار نظامي تهران وارد ساختمان شهرباني
كل كشور گرديد و ظرف چند ساعت تظاهرات خونين مخالفين دولت
را متوقف كرد.
پس از سقوط قوام و روي كار
آمدن علي‌اصغر سهيلي در تاريخ 28/11/1321، پست وزارت جنگ
مجدداً به اميراحمدي واگذار شد و در تمام مدت نخست‌وزيري
سهيلي، در اين سمت باقي ماند. اميراحمدي در كابينه‌هاي
كوتاه مدت ساعد، بيات، صدر و حكيمي سمتي نداشت و فقط
مسئوليت بازرسي نواحي ارتش به عهده وي بود.
سپهبد اميراحمدي در 25 بهمن
1324 بر اثر پافشاري شاه وارد كابينه قوام شد و در چهار
كابينه او پست وزارت جنگ را عهده‌دار بود ولي به علت
ناسازگاري با سياستها و خواسته‌هاي قوام‌السلطنه، از
كابينه وي خارج شد.
اميراحمدي در ششم دي ماه 1326
نيز جايي براي خود باز كرد و در كابينه ابراهيم حكيمي بر
مسند وزارت كشور نشست. وي همچنين در 23 خرداد ماه 1327 در
كابينه عبدالحسين هژير و در 30 آبان ماه 1327 در كابينه
محمد ساعد به وزارت جنگ منصوب شد.
اولين سپهبد ايران در سال 1328
پس از بازنشستگي و تأسيس مجلس سنا، از سوي شاه مقام سناتور
انتصابي تهران را گرفت و تا زمان مرگ به مدت 16 سال اين
مقام تشريفاتي را عهده‌دار بود. وي در طول حيات خود هشت
بار وزير جنگ، دو مرتبه وزير كشور، پنج نوبت فرماندار
نظامي تهران، دو بار فرمانده كل ژاندارمري و سالها فرمانده
لشكرهاي لرستان و آذربايجان بوده است.
اميراحمدي در روز پنجم آذر ماه
سال 1344 در سن 77 سالگي بر اثر ابتلاء به بيماري سرطان
خون در تهران درگذشت. او يكي از متمولين درجه اول ايران
بود و مستغلات زيادي در تهران داشت. مردي بود جسور، بي
رحم، قلدر، جدي، وظيفه‌شناس و حريص نسبت به جمع‌آوري مال و
مكنت. با زيردستان خود به خشونت رفتار مي‌كرد و شخصاً در
مقام تعزير و تنبيه افراد برمي‌آمد.
منابع و مآخذ:
1. مرسلوند، حسن. زندگينامه رجال و
مشاهير ايران. تهران، الهام، 1369. ج 1.
2. عاقلي، باقر. روزشمار تاريخ
ايران. تهران، گفتار، 1372. ج 1 و 2.
3. عاقلي، باقر. شرح حال رجال سياسي
و نظامي معاصر ايران. تهران، گفتار، علم، 1380. ج 1.
4. زرگري‌نژاد، غلامحسين. خاطرات
نخستين سپهبد ايران احمد اميراحمدي. تهران، مؤسسه پژوهش و
مطالعات فرهنگي، 1372. ج 1.
|
 |
 |
|
577-1
احمد
اميراحمدي در جواني، در لباس رزم مردان لر |
556-1ع
اميرلشكر (سرلشكر) احمد
اميراحمدي پس از دريافت نشان تمثال |
|
 |
 |
|
539-1ع
اميرلشكر
احمد اميراحمدي فرمانده لشكر غرب با نشان ذوالفقار |
547-1ع
احمد
اميراحمدي فرمانده لشكر غرب، سوار بر اسب مخصوص
خود در منطقه لرستان |
|
 |
 |
|
3761-1ع
سرلشكر
احمد اميراحمدي رئيس كل امنيه مملكتي (فرمانده
ژاندارمري كل كشور) در ميان افسران تحت امر خود
(1304-1308هـ .ش.)
1.
فرج‌اله آق
اولي 2. احمد اميراحمدي 3. محمدحسين جهانباني |
3763-1ع
اميرلشكر
احمد اميراحمدي فرمانده لشكر غرب، در حال بازديد
از اردوگاه خوانين لُر پس از تسليم شدن آنها
(22/7/1307هـ .ش.) |
|
 |
 |
|
541-1ع
احمد
اميراحمدي در سفر به اروپا |
471-4ع
جمعي
از رجال، معاريف و امراي ارتش به همراه همسرانشان
در يك مراسم رسمي به مناسبت سالگرد واقعه كشف حجاب
(1314-1316هـ .ش)
1. واسلي
كارگار (همسر يزدان‌پناه) 2. مرتضي يزدان‌پناه 3.
صادق صادق (مستشارالدوله) 4. عيسي صديق 5. حاجيعلي
رزم‌آرا 6. صفيه نمازي (فيروز) 7. حسن ميمند 8.
سپهبد احمد اميراحمدي 9. كريم آقا بوذرجمهري 10.
سرلشكر اسماعيل اميرفضلي (وزير جنگ) 11. محمود جم
(نخست‌وزير) 12. حسن اسفندياري (رئيس مجلس شوراي
ملي) 13. عليقلي انصاري |
|
 |
 |
|
5661-1ع
اميرلشكر
احمد اميراحمدي فرمانده لشكر غرب در حال بازديد از
جاده و تونل در دست احداث در منطقه لرستان |
1813-1ع
اميرلشكر
احمد اميراحمدي فرمانده لشكر غرب، به همراه رضاشاه
در منطقه لرستان (1307هـ .ش.) |
|
 |
 |
|
3172-1ع
محمدرضا
پهلوي (وليعهد) و همسرش فوزيه در يك مراسم رسمي
(1319هـ .ش)
1.
محمدرضا
پهلوي 2. فوزيه 3. مظفراعلم 4. محمود جم 5. علي
سهيلي 6. سپهبد احمد اميراحمدي 7. سرلشكر كريم آقا
بوذرجمهري 8. سرلشكر عزيزالله ضرغامي |
4863-1
رضاشاه در
حال توزيع گواهينامه پايان دوره فارغ‌التحصيلان
دانشگاه جنگ
1. محمدرضا
پهلوي 2. رضاشاه پهلوي 3. احمد اميراحمدي 4. محمد
نخجوان 5. مرتضي يزدان‌پناه 6. محمد شاه بختي 7.
محمد محتشمي 8. ايرج مطبوعي 9. هادي آتاباي 10.
عزيزالله ضرغامي 11. فرج‌الله آق اولي 12. اسماعيل
شفايي |
|
 |
 |
|
546- 8ع
امراي
ارتش و مقامات كشور به همراه همسرانشان، هنگام
حضور در محل سفارت انگلستان در تهران (1320-1324هـ
.ش)
1. سپهبد
احمد اميراحمدي 2. مرتضي يزدان‌پناه 3. علي رياضي
4. حسن ارفع 5. سرتيپ غلامعلي انصاري 6. محمدحسين
فيروز 7. كريم هدايت 8. احمد نخجوان 9. ريدر
ويليام بولارد (وزيرمختار انگليس در ايران) 10.
واسيلي كارگار (همسر يزدان‌پناه) 11. اميرحسين
عطاپور |
1857-124ط
محمدرضا
پهلوي به همراه علي سهيلي نخست‌وزير و برخي از
اعضاي كابينه وي، در دانشكده افسري (1321-1323هـ
.ش)
1.
امان‌الله اردلان 2. علي سهيلي 3. محمد دفتري 4.
جواد ظهيرالاسلام 5. محمدرضا پهلوي 6. احمد
اميراحمدي (وزير جنگ) 7. مرتضي يزدان‌پناه |
|
 |
 |
|
3494-1ع
سپهبد
احمد اميراحمدي وزير جنگ كابينه دوم ائتلافي
قوام‌السلطنه (1325هـ .ش)
1. محمدحسين
فيروز 2. احمد اميراحمدي 3. مظفر فيروز 4.
انوشيروان سپهبدي 5. احمد قوام 6. فريدون كشاورز
7. اللهيار صالح 8. ايرج اسكندري 9. عبدالحسين
هژير 10. منوچهر اقبال 11. مرتضي يزدي 12.
شمس‌الدين اميرعلايي |
3325-1ع
كابينه
سوم احمد قوام در محوطه كاخ سعدآباد (پس از خروج
وزراي توده‌اي) (1325هـ .ش)
از چپ:
ابوالحسن صادقي، محمدولي ميرزا فرمانفرمائيان،
علي‌اكبر موسوي‌زاده، عزيزالله اعزاز نيك پي، احمد
اميراحمدي (وزير جنگ)، احمد قوام، حميد سياح،
عبدالحسين هژير، منوچهر اقبال، شمس‌الدين
اميرعلايي، علي شايگان |
|
 |
 |
|
3326-1ع
سپهبد
احمد اميراحمدي وزير جنگ كابينه چهارم
قوام‌السلطنه (1325-1326هـ .ش)
از چپ :
علي‌اكبر موسوي‌زاده، ابوالحسن صادقي، فرج‌الله آق
اولي، منوچهر اقبال، احمد اميراحمدي، محمدعلي
همايون جاه، احمد قوام، عبدالحسين هژير، مصطفي
عدل، غلامحسين فروهر، علي‌اصغر حكمت، احمدحسين
عدل، علي نصر، سلمان اسدي |
1393-4ع
كابينه
عبدالحسين هژير در يك جلسه كاري (1327هـ .ش) از
چپ: محمدعلي نظام مافي، عباس ادهم، فخرالدين
شادمان، جواد بوشهري، موسي نوري اسفندياري، سپهبد
احمد اميراحمدي (وزير جنگ)، عبدالحسين هژير، مصطفي
عدل، جمال امامي، نادر آراسته، منوچهر اقبال |
|
 |
 |
|
4915-4ع
خيرمقدم‌گويي
حسام‌الدين دولت‌آبادي شهردار تهران به ملك
عبدالله پادشاه اردن (6/5/1328هـ .ش) 1. ملك
عبدالله پادشاه اردن 2. محمد ساعد (نخست‌وزير) 3.
احمد اميراحمدي (وزير جنگ) 4. زين‌العابدين رهنما
5. حميد سياح 6. غضنفرعلي خان (سفير پاكستان در
ايران) 7. علي هيئت 8. حسام‌الدين دولت‌آبادي |
2333-11ع
كابينه
محمد ساعد با حضور سهپبد اميراحمدي وزير جنگ و
ساير اعضا (1327-1329هـ .ش)
از چپ: هادي
طاهري، آقاخان اشرفي، منوچهر اقبال، علي‌اصغر
حكمت، محمد سجادي، اميراعلم، نادر آراسته، محمد
ساعد، جمال امامي، احمد اميراحمدي، عباسقلي
گلشائيان و احمد مقبل |
|
 |
 |
|
554- 1ع
سپهبد
احمد اميراحمدي، در لباس رسمي نظامي |
2935-11ع
سناتور
احمد اميراحمدي (نشسته صف اول نفر سوم از چپ) در
ميان ساير نمايندگان دوره اول مجلس سنا، در محوطه
مجلس شوراي ملي (ارديبهشت 1331هـ .ش)
تذكر:
توضيحات كامل اين عكس در نمايشگاه عكس رجال
تقي‌زاده آورده شده است |
|
 |
 |
|
3732-11ع
سپهبد
احمد اميراحمدي و همسرش توران هاجر اسلامي به
اتفاق فرزندان، عروس‌ها و دامادهاي خودشان
|
3435-4ع
احمد اميراحمدي |
|
 |
|
153-132الف
تشييع
جنازه سهپبد احمد اميراحمدي در حياط مسجد سپهسالار
تهران (آذر 1344هـ .ش) |
|
