 |
| ماهنامه شماره 62 - صفحه 3 |
» ذيقورات چغازنبيل يادگار تمدن ايلام ميانه مختار حديدي محوطه باستاني چغازنبيل در جنوب غربي خوزستان 35 كيلومتري جنوب شرقي شهر باستاني شوش قرار گرفته است. اين محوطه تاريخي يا شهر باستاني دور- اونتاش در قرن 13 پيش از ميلاد توسط اونتش- نپيريش پادشاه ايلامي ساخته مي‌شود. فضاهاي اين شهر را سه حصار متحد المركز تفكيك مي‌كنند كه در مركز آنها ذيقورات بزرگ چغازنبيل جاي دارد. اين ذيقورات به خدايان اين شوشينك (خداي حامي شوش) و نپيريش (خداي بزرگ) اهدا شده است. و اما وجه تسميه اين نامگذاري: ذيقورات با تشديد بر روي حروف «ق» و «ر» كلمه‌اي اكدي است. در ايران تلفظ اين كلمه از گزارشهاي گيرشمن گرفته شده و عموما زيگورات نوشته مي‌شود. واژه ziggurratum از فعل zagaru به معناي بلند و برافراشته ساختن مشتق شده است. واژه چغازنبيل نيز متشكل از دو جز چغا به معناي تپه و زنبيل به معناي سبد مي‌باشد. گويا قبل از حفاري معبد، ويرانه‌هاي تپه مانند آن، يك زنبيل واژگونه را تداعي مي‌كرده است. ذيقورات چغازنبيل داراي طرحي مربع شكل بوده كه طول هر ضلع آن حدود 105 متر است. مصالح اصلي در برپاسازي ذيقورات و همچنين ساير بناهاي اين مجموعه، خشت و آجر مي‌باشد، به نحوي كه هسته مركزي ذيقورات تماماً از خشت تشكيل و با روكشي از آجر پوشانده شده است. از جمله ويژگيهاي معماري ذيقورات چغازنبيل كه آن را از ساير معابد مطبق شناخته شده در خاورميانه متمايز مي‌نمايد آن است كه هر يك از طبقات به صورت مستقل از يكديگر از سطح زمين بنا شده‌اند. در واقع بدين طريق، طبقات يكي پس از ديگري درون يكديگر قرار گرفته‌اند. در يكي از اين سنگ نوشته‌هاي به دست آمده در چغازنبيل اونتش پادشاه ايلامي شوش؛ ساخت و مصالح اين بنا را چنين توصيف مي‌كند: من اونتش- نپيريش با آجرهاي طلايي رنگ، نقره‌اي رنگ (با آجرهايي به رنگ) سبز و سياه، اين معبد را ساختم و آن را به نپيريش و اين شوشينك خدايان اين محوطه مقدس، هديه كردم. كسي كه (آن را) ويران كند، كسي كه آجرهاي آن را از بين برد، كسي كه آجرهاي طلايي رنگ، نقره‌اي رنگ، سبز و سياه رنگ آن را بردارد و به سرزمين ديگري برد، باشد كه ترس و بيم نپيريش، اين شوشينك و كي ري ريش، خدايان اين محوطه مقدس بر سر آنان نازل گردد و باشد كه نسلشان در زير خورشيد برچيده شود. اين شهر در سال 640 پيش از ميلاد توسط آشور باني‌پال، پادشاه آشور ويران مي‌شود. محوطه تاريخي چغازنبيل بين سالهاي 1951 تا 1962 ميلادي توسط رومن گيرشمن باستان‌شناس فرانسوي مورد كاوش قرار مي‌گيرد و در سال 1979و با شماره 113 در فهرست جهاني ثبت مي‌شود.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ارسال به دوستان
نسخه قابل چاپ
