معلوم نيست آدميان از چه وقتي براي نفي يا اثبات نظري كنار يكديگر گرد آمدند و اجتماعي تشكيل داده‌اند. ولي هر چه بود انسانها درك كردند كه اگر در كنار يكديگر باشند تأثير خواسته‌هايشان بسيار قوي‌تر و وصول آنان به آن آسانتر و سريعتر است.

شايد تظاهرات و اجتماعات در ايران زماني در مذهب چهره مي‌نمود مانند شركت در عزاداريها و زماني براي امور سياسي چون جريان مشروطه‌خواهي.

آنچه به نظر مي‌رسد آن است كه اينگونه حركتها و تظاهرات به شكل جديد آن از دوران مشروطه شروع شده باشد. تحصن كه از بست‌نشيني در اماكن مقدس و يا ساير جايها شروع شده بود به تحصن در سفارتخانه‌ها كشيده شد و يا حتي حركتهاي گروهي به شكل راهپيمايي دستجمعي در همين ايام باب شد. هر چند كه هنوز به شكل اوليه بود و همان طور كه گفته شد شايد شكل و شمايلي مذهبي داشت.

وقايع شهريور بيست و باز شدن فضاي لازم براي گفتن عقايد و آراء، تظاهرات و اجتماعات سياسي را به شكل مدرنتري نمايان ساخت. ورود احزاب مدرن كه شكلي اروپايي داشتند چون حزب توده و ساير احزابي كه از آن الگو گرفته بودند به تظاهرا ت ايرانيان شكلي اروپايي و مدرن داد.

حمل عكس، پلاكارد، پرچم و يا آتش زدن شكلكهاي مختف كه مورد تنفر تظاهرات‌كنندگان بود بر آن افزوده شد.

در اولين دهه حكومت پهلوي دوم، تظاهرات به كامل‌ترين شكل آن تبديل شده بود. به طوري كه حتي برخي احزاب براي جلب مردم مبادرت به تشكيل كارناوالهاي شادي و پر جنب وجوش مي‌كردند. كودتاي 28 مرداد و استقرار حكومت ديكتاتوري مطلقه محمدرضا پهلوي نقطه پاياني بر تظاهرات مردمي بود. هر چند به مناسبتهاي مختلف، دولت، احزاب دولتي و دانش‌آموزان و اصناف را وادار به تظاهرات دولتي مي‌كرد و تعدادي از افراد را در محيطي يخ‌زده و بدون شور و هيجان به خيابانها مي‌كشاند.

سال 56 و 57 شاهد احياي مجدد جمعيتها و دستجات مردمي هستيم. تظاهراتي كه از سر شور و شوق مردم به راه مي‌افتاد نه خواسته فرمايشي حكومت.

وجه جديدي كه به تظاهرات سال 57 افزوده شده كه تا آن زمان ديده نشده بود حضور جمعيتهاي مليوني در تظاهرات بود كه گاه شامل يك شهر كامل مي‌شد. تعداد شركت‌كنندگان در راهپيماييهاي تاسوعا و عاشورا در شهرهاي ايران گواه اين امر است.

در زمان ما شايد بعد از ديدن تظاهرات مختلف اين حركت اجتماعي معمولي و عادي باشد ولي نگاهي اجمالي به سير تطورات راهپيماييها و تظاهرات در عكسهاي به جاي مانده براي همه جالب و ديدني است.

29- 8 مشروطه‌خواهان كرمانشاه	30- 8 تظاهرات در كرمانشاه (1324ق)	85- 8 اجتماعي در تهران
31- 8 مشروطه‌خواهان در كنسولگري انگليس (كرمانشاه)	4011-1 جمهوريخواهان در كرمانشاه	909- 115ز اجتماعي در ميدان نقش جهان اصفهان
4657- 1 تحصن براي تغيير سلطنت	3782- 4 نيروي سوم	656-3633 خ پس از شهريور بيست
3754- 4 ملي شدن صنعت نفت		3753- 4 پس از شهريور بيست