زنان هنرمند
اولين زن عکاس
اشرفالسلطنه ـ عزت ملک خانم ملقب به اشرفالسلطنه، دختر امامقلي ميرزا عمادالدوله پسر محمدعلي ميرزا دولتشاه، فرزند فتحعلي شاه بود. زندگينامه او به نقل از سلطان احمد دولتشاهي يُمنالدوله چنين آورده شده : وي در زمان حکمراني پدرش در کرمانشاهان متولد شد و در جواني به اعتمادالسلطنه که در آن هنگام ميرزاحسن خان پيشخدمت شاه بود شوهر کرده به تهران آمد. چون اولاد نداشت عمر خود را بيشتر به مطالعه کتب ميگذرانيد. به تاريخ و طب خيلي مايل بود. به علت زندگي با اعتمادالسلطنه از سياست دربار ايران و اتفاقات مملکت و روابط با خارجه خوب مطلع بود. در هنرهاي زنانه و کارهاي خانه از طباخي و خياطي و غيره استاد و صاحب سليقه بود. در حرمخانه ناصرالدين شاه و در خدمت شاه رفتاري تا حدي گستاخانه داشت. زبان فرانسه را قدري نزد شوهرش آموخته بود به سفر ميل نداشت. به ساز و آواز مطلقاً مايل نبود ولي شطرنج و نرد را خوب بازي ميکرد. عکسهاي قشنگ برميداشت. عکاسي را نزد مرحوم شاهزاده سلطان محمد ميرزا والد کمترين [يُمنالدوله] آموخته بود. دو مرتبه به عتبات عاليات مشرف گرديده، در اواخر عمر از راه اسلامبول به مکه معظمه مشرف شد و جمعي را همراه برده قريب دو هزار تومان خرج کرد.
پس از فوت مرحوم اعتمادالسلطنه به مرحوم اقاي سيدحسين عرب نايبالتوليه که عمهزادهاش بود شوهر کرده، مجاور مشهد مقدس شد. قريه ميامي نزديک مشهد، ملکي خود را بر خيرات و مبرات وقف مؤبّد نمود. اشرفالسلطنه در سن پنجاه و سه سالگي در مشهد مقدس فوت نموده و در دارالسياده مدفون است.
صفحه اول