به نام خدا

موسي فقيه حقاني

مردم قهرمان‌پرور کرمانشاه از ابتداي نهضت امام خميني با هدايتهاي شهيد محراب آيت‌الله اشرفي اصفهاني در نهضت فعال بودند. با آزادي امام خميني پس از وقايع پانزده خرداد، آيت‌الله اشرفي اصفهاني از سوي امام خميني (ره) به عنوان نماينده تام الاختيار ايشان در کرمانشاه تعيين شدند و از آن پس کرمانشاه به يکي از کانونهاي انقلاب اسلامي تبديل شد. تلاش آيت‌الله اشرفي اصفهاني براي تثبيت مرجعيت امام خميني در اين منطقه يکي از اقدامات مهم ايشان به شمار مي آيد که مخالفت رژيم و حساسيت عوامل ساواک را نسبت به ايشان در برداشت. عوامل ساواک در پي اين اقدامات آيت‌الله اشرفي از تمامي وعاظ کرمانشاه و کساني که جهت تبليغ به اين منطقه عزيمت مي کردند تعهد مي گرفت که به هيچ وجه حق نام بردن از آيت‌الله خميني را ندارند. اقدامات آيت‌الله اشرفي باعث شد که ساواک چندين بار ايشان را دستگير و مورد آزار و اذيت قرار دهد. مقاومت و ايستادگي شهيد محراب، آيت‌الله اشرفي اصفهاني موجب تثبيت مرجعيت امام خميني در کرمانشاه شد. با شروع مجدد نهضت اسلامي در دي ماه ۱۳۵۶ کرمانشاه نيز يکي از کانونهاي انقلاب بود، برگزاري مجالسي متعدد بزرگداشت براي شهداي قم، تبريز، يزد و ... شوري در کرمانشاه به پا کرده بود. برپايي مجلس ختم براي شهيد حاج سيد مصطفي خميني نقطه عطفي در تاريخ انقلاب اسلامي بود که به همت آيت‌الله اشرفي منعقد شد و عکس العمل شديد ساواک را موجب شد. در آستانه عزيمت امام از نجف به کويت که در پي فشارهاي رژيم بعثي عراق رخ داد تظاهرات عظيمي در تاريخ 11/7/57 به رهبري آيت‌الله اشرفي در کرمانشاه به وقوع پيوست. قبل از اين تظاهرات در 9/7/57 تظاهرات مردم کرمانشاه بر ضد رژيم با سرکوب نيروهاي نظامي مواجه شد و چهار نفر من جمله صادق صابوني و مصطفي امامي به شهادت رسيده  25 نفر زخمي شدند. اعتراض مردم و علما به سرکوب مردم توسط رژيم در 11/7/85 نيز با سرکوب مردم به خشونت کشيده شد.

چند روز بعد که مصادف با عيد سعيد فطر بود تظاهرات گسترده اي در کرمانشاه رخ داد که سازماندهي آن را آيت‌الله اشرفي و ياران امام بر عهده داشتند انجام تظاهرات گسترده و مسالمت آميز توفيق بزرگي براي انقلابيون محسوب شد. آبان ماه ۱۳۵۷ شاهد اوجگيري نهضت انقلابي در شهرهاي مختلف از جمله کرمانشاه بود. در 1/8/57 با اعلام عزاي عمومي موجي از اعتصاب و تظاهرات کرمانشاه را فرا گرفت، اين اقدام به منظور اعلام حمايت از مردم کرمان و محکوم نمودن جنايات رژيم در شهر کرمان بود. در دوم آبان 1357 تظاهرات گسترده اي از سوي دانش‌آموزان کرمانشاهي برپا شد. روز بعد نيز دانش‌آموزان به همراه فرهنگيان صبح و بعد از ظهر راهپيمايي کردند و با گلباران کردن نظاميان حاضر در خيابان آنها را به پيوستن به انقلاب دعوت نمودند. موج تظاهرات مردمي در روزهاي چهارم و پنجم آبان ماه هم به شکل گسترده اي ادامه داشت که با مخالفت چماقداران طرفدار رژيم به خونريزي کشيده شد. حمله چماقداران به مردم در خيابان و مسجد نواب باعث عکس العمل مردم شد. در اين درگيري 86 نفر از مردم بيگناه را چماقداران زخمي کردند. در 21/8/57 تظاهرات دانش‌آموزان کرمانشاهي به خاک و خون کشيده شد و تعدادي زخمي و کشته شدند. در اين روز بازار کرمانشاه تعطيل بود. در 23/8/57 کادر قضايي و اداري کرمانشاه به اعتصاب پيوستند. اين اعتصاب در اعتراض به حمله پليس به مدارس دخترانه و پسرانه کرمانشاه که منجر به زخمي شدن پنجاه دانش‌آموز شد صورت گرفت. موج اعتصاب و اعتراض کرمانشاه را فرا گرفته بود. در 5/9/1357 تظاهرات گسترده اي در کرمانشاه و شهرهاي استان کرمانشاهان در گرفت. در 8/9/57 نيز دانش‌آموزانکرمانشاهي تظاهرات کردند.

در 11/9/57 تظاهرات مردم به گلوله بسته شد و پسر بچه 11 ساله اي بر اثر اصابت تير به شهادت رسيد. روز بعد نيز تظاهرات در کرمانشاه ادامه داشت. در 13/9/57 علما و مردم طي تظاهراتي نابودي رژيم را خواستار شدند. در 15/9/57  کرمانشاه همچنان درگير اعتصاب و تظاهرات بود. تظاهرات روز 17 آذر 57 منجر به درگيري و کشته شدن تظاهرکنندگان در کرمانشاه شد. تظاهرات در مناطقه ديگر استان نيز ادامه داشت . در 19/9/57 تظاهرکنندگان فراواني کفن پوش به خيابانها آمدند. عاشورا و تاسوعاي حسيني در سال 1357 با شور فراواني در کرمانشاه برگزار شد، تظاهرکنندگان شعار مي دادند: "خميني بيا که وطن انقلاب است". در 20/9/57 جمعيت کثيري به تظاهرات در شهر پرداختند. جمعيت قصد داشت با پايين کشيدن مجسمه شاه، انزجار خود را از خاندان پهلوي اعلام نمايد که با مقاومت ماموران و سرکوب آنها مواجه شدند. در يک مورد ديگر که مردم قصد پايين آوردن مجسمه شاه را داشتند به دستور پاليزبان تعداد زيادي از مردم به گلوله بسته شدند . تظاهرات مردمي تا 22 بهمن 57 ادامه داشت که منجر به سرنگوني رژيم پهلوي شد.