» چرا انقلاب؟ 

[وقتي به اين فراز از سخنان مينو صميمي رسيدم، بسيار دچار شگفتي شدم. با خود گفتم اين چگونه فضايي بوده است که فردي مثل او با آن جايگاه خانوادگي و قرابت با طبقه حاکمه؛ که بعدها به موقعيت منشي امور بين‌المللي دفتر مخصوص فرح نائل مي‌شود و به قول خود وي عمويش نيز ـ تيمسار مهدي احترامي ـ يکي از سرسپردگان فوق‌العاده شاه و از ژنرالهاي با نفوذ ارتش بحساب مي‌آمد و مفتخر به اخذ مدال از طرف شاه گشته بود و از طرفي پدرش نيز سالها عهده‌دار سمت رياست موزۀ ايران باستان و مشاور وزارت فرهنگ و هنر بود، پس از پايان تحصيلاتش در سوئيس و در بدو ورودش به کشور، چرا دچار ترديد و نگراني نسبت به سرنوشت و زندگي خود مي‌شود و اينگونه توصيف مي‌کند که با وجود چنين فضايي که رژيم، هيچگونه نظم و انظباط، سختکوشي، برخورد نقادانه نسبت به امور و هر گونه اظهار نظر و مخالفتي با بيگانگان را بر نمي‌تابد؛ او چگونه مي‌تواند تاب بياورد و در اينجا زندگي نمايد؟ پس از اين برخي نظريه‌ها و تئوريهايي مطروحه در خصوص دلائل وقوع و شکل‌گيري انقلاب به يادم آمد که از جمله: فساد طبقه حاکمه، فضاي استبدادي و اختناق، انباشت و تراکم اعتراضات و نارضايتيها، وابستگي نظام به بيگانگان، ظلم، تبعيض، بي عدالتي، از بين رفتن مشروعيت طبقۀ حاکمه و ناکارآمدي نظام و ... را ذکر مي‌کرد. با شگفتي ديدم که اين معنا، همه، در همين چند خط ابراز نگراني مينو صميمي مستتر و نهفته است و آنچه ممکن است بعض آن براي سقوط و اضمحلال يک حکومت کافي باشد، اين به يکجا دارد. از خود پرسيدم که براستي همانطور که بعضاً گفته مي‌شود آيا بهتر نبود اصلاً انقلابي به وقوع نمي‌پيوست و بجاي آن اصلاحاتي صورت مي‌گرفت؟ چرا که اساساً انقلاب را پديده‌اي خسارت‌بار و با تبعاتي زيانبار قلمداد مي‌کنند که حتي‌الامکان اگر بشود جلوي رخداد آن را گرفت و مسائل را بدور از ضايعاتي که براي يک انقلاب مترتب است و بدنبال دارد، بتوان در قالب و چارچوبه برنامه‌هاي اصلاحي حل کرد و به سامان رساند امر معقول‌تر و پسنديده‌‌تري است که منافع بيشتري را نصيب کشور خواهد کرد و قس عليهذا؟ در پاسخ بخود و با لحاظ آنچه که ذکر آن به ميان آمد و از دهان يکي از عناصر و نزديکان به رژيم پهلوي شنيديم و شمه‌اي از فضاي آن روزگار برايمان ترسيم شد باز اين سؤال به ذهنم متبادر شد که آيا واقعاً با آن فضاي اختناق‌آميز و استبدادي محض که جاي هيچگونه مخالفت و ابراز عقيده‌اي حتي براي نزديکترين افراد به رژيم وجود نداشت و گوش شنوايي نبود اصلاً جايي براي اصلاحاتي باقي مانده بود؟ آيا سرنوشت محتوم چنين رژيم وابسته و فاسدي، که خاطرات و نگاشته‌هاي وابستگان و حتي مهره‌هاي اصلي رژيم همچون علم، مينو صميمي، فردوست و راجي و ... و اسناد و مدارک بجا مانده مشحون و حاکي از موارد عديدۀ اين معنا است، انقلاب نبود؟ و اساساً چيزي غير از آن را مي‌شود تصور کرد؟ آيا چنان رژيم وابسته، فاسد، ناکارآمد، ظالم و مستبد با آن دستگاه جهنمي‌اي مثل ساواک و ... که ديگر هيچ مشروعيت و مقبوليتي در هيچکدام از عرصه‌هاي فرهنگي، سياسي، اقتصادي، اجتماعي و بين صاحبنظران و اقشار مختلف جامعه براي آن باقي نمانده بود، مي‌توانست اصلاح‌پذير باشد؟ آيا خيال انجام اصلاحات براي يک همچون حاکميتي که آنچه خوبان همه دارند اين به يکجا دارد و تمامي دلائل وقوع يک انقلاب بر آن مترتب است ـ حداقل در وجه مثبت آن ـ خيالي واهي، تصوري باطل و بدور از واقعيت و از سر خام انديشي و ساده‌انگاري نيست؟]