معرفي کتاب

زن ايراني به روايت سفرنامه‌نويسان فرنگي

آسيه آل احمد

در اين شماره نشريه به معرفي کتاب زن ايراني به روايت سفرنامه‌نويسان فرنگي مي‌پردازيم. اين کتاب نوشته دکتر ميترا مهرآبادي است که توسط انتشارات آفرينش در سال 1379 به چاپ رسيده و داراي 450 صفحه همراه با تصوير و کتابنامه مي‌باشد.

همانطور که از عنوان کتاب مشخص است، نويسنده از لابه‌لاي نوشته‌هاي خارجياني که طي ساليان طولاني به اين سرزمين سفر کرده‌اند «زن ايراني» را به طور اخص جدا کرده و روايتهاي آنان را از جنبه‌هاي مختلف خصوصاً فرهنگي و اجتماعي بيرون کشيده است. او معتقد است که با مطالعه اين کتاب، خواننده به «دنياي شيرين (و بعضاً تلخ) زن ايراني در گذشته‌ها وارد مي‌شود....» ¹

دکتر مهرآبادي بر اين اعتقاد است که يکي از راههاي دست‌يابي به زندگي اجتماعي و فرهنگي مردم کار بر روي سياحتنامه‌ها مي‌باشد. برخلاف کتابهاي تاريخي که بيشتر به سياست مي‌پردازند و از نوع و نحوه زندگي مردم اطلاعات چنداني نمي‌دهند، او در کتاب خود نکته‌هاي قابل توجه مربوط به زنان، در اين سفرنامه‌ها را در بخشهاي مختلف به صورت موضوعي دسته‌بندي کرده و با رعايت ترتيب تاريخي از دوره صفويه تا پهلوي به آنها پرداخته و خود در نوشته‌ها دخل و تصرفي نکرده و هر جا که اظهارنظري دارد آن را در داخل کروشه قرار مي‌دهد.

در اينجا به برخي از موضوعات اين کتاب به صورت تيتروار مي‌پردازيم: سيماي زنان، پوشاک (زنان اقوام مختلف، اديان مختلف)، زينت‌آلات، آرايش (صورت، مو)، حجاب، عناوين و القاب، ازدواج (هوو، صيغه، کنيز)، حرمسرا، سرگرميها و مشغوليات، حمامهاي زنانه، مشاغل زنان، طلسم و جادو و ... همچنين در انتهاي کتاب بخشي به وظايف زنان روستايي اختصاص داده است که مفصل‌ترين آن مربوط به زنان بختياري مي‌باشد.

___________________________

1. ميترا مهرآبادي، زن ايراني به روايت سفرنامه‌نويسان فرنگي، تهران، آفرينش، 1386، ص 24.