در اواخر سال 1345 فرح پهلوي كه زمام فرهنگ دوستي را در دوره پهلوي دوم برعهده داشت، تصميم به تأسيس سازمان و جشن هنر شيراز گرفت، پس از تصويب طرح وي در سال 1346، رضا قطبي را به مديرعاملي اين سازمان منصوب كرد. هدف از تأسيس اين سازمان ” گسترش هنر و بزرگداشت هنرهاي اصيل ملي و به منظور بالا بردن سطح هنر در ايران و بزرگداشت هنر هنرمندان ايران و شناساندن هنر و هنرمندان خارجي در ايران“ (1) بود.

      برنامه‏ريزي براي جشن هنر شيراز كه به مدت 10 سال در شهريور ماه در شهر شيراز برگزار مي‏شد به عهده رضا قطبي بود، و بخشهايي از اين جشن در تلويزيون نيز به نمايش گذاشته مي‏شد. در 1349 نيز مجله تماشا را منتشر كرد. اما رضا قطبي فقط در بخش فرهنگي حكومت نقش نداشت. او آرام آرام به ميدان سياست پاي گذاشت و در تصميم‏گيريهاي مهم حضور داشت. اگرچه محمدرضا پهلوي اصولاً از اطرافيان فرنگ‏زده فرح چندان رضايت نداشت و آنان را به كار نمي‏گرفت، اما فرح پهلوي توجهي به اين بي اعتناييها نداشت.

      اين رضا قطبي بود كه به همراه شجاع‏الدين شفا مشاور فرهنگي شاه طرح تغيير تقويم كشور را به تقويم شاهنشاهي ارائه كرد و در ماههاي آخر رژيم پهلوي او نقش مهمي داشت و نبايد فراموش كرد كه خطابه آخرين ِ شاه كه از تلويزيون ملي پخش شد و در آن شاه اعلام كرد ” من صداي انقلاب شما را شنيدم“ نوشته كسي نبود جز رضا قطبي. شاه كه تا لحظه آخر از اين خطابه آگاهي نداشت وقتي آن را مطالعه كرد عدم رضايت خود را اعلام كرد ولي قطبي و دكتر سيدحسين نصر او را چنين توجيه كردند كه ” حرفهاي اعليحضرت بايد شبيه حرفهاي مردم باشد“ و اين چنين شاه راضي شد. گرچه هيچ گاه قطبي را به خاطر اين موضوع نبخشيد و هميشه از اين نطق به عنوان ” نطق كذايي“ ياد مي‏كرد.

      قطبي از موافقان دستگيري سران پهلوي و از جمله هويدا بود و اين اقدام را راه خروج از بحران مي‏دانست. (2)

      پس از پيروزي انقلاب اسلامي، قطبي مدتي در تهران مخفيانه زندگي مي‏كرد تا اينكه فرح پهلوي با پرداخت هزينه‏اي كلان راه خروج وي را فراهم كرد و پس از مرگ شاه بار ديگر قطبي به حلقه ياران فرح پيوست و در اروپا همراه با وي با اپوزيسيون جمهوري اسلامي ايران فعاليت مي‏كند.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  

1. جشن هنر شيراز به روايت اسناد ساواك، تهران، مركز بررسي اسناد تاريخي وزارت اطلاعات، 1381. ص 4.