دكتر منوچهر اقبال

آسيه آل احمد

    

     منوچهر اقبال فرزند حاج مقبل‌السلطنه خراساني معروف به اقبال‌التوليه سال 1288ش در مشهد متولد شد. اقبال تحصيلات ابتدايي و متوسطه خود را در مشهد و تهران به پايان برد و براي تكميل تحصيلات به فرانسه رفت و در رشته پزشكي دكترا گرفته و به ايران بازگشت.

     دكتر اقبال پس از بازگشت به ايران 1312 تا 1320 عهده‌ دار مشاغل پزشكي از جمله رياست اداره بهداري شهرداري مشهد، رياست بخش بيماريهاي عفوني بيمارستان رازي، دانشياري و استادي دانشكده پزشكي دانشگاه تهران بود.

    

      دكتر اقبال كار سياسي خود را با معاونت وزارت بهداري در دولت اول قوام (1321) آغاز كرد و سپس در دولتهاي قوام، هژير، سالار و منصور به وزارت فرهنگ، راه، بهداري و كشور رسيد. با روي كار آمدن سپهبد رزم‌آرا به استانداري آذربايجان رسيد همچنين رياست دانشگاه تبريز را عهده دار شد.

       دكتر اقبال 1331 عازم اروپا شد و پس از كودتاي 28 مرداد 1332 به ايران بازگشت و سناتور انتصابي تهران شد و سپس به وزارت دربار رسيد. در 1336 به نخست‌وزيري منصوب و تا شهريور 1339 اين سمت را عهده دار بود. در دوران نخست‌وزيري او دو حزب مليّون به رهبري دكتر اقبال و حزب مردم به رهبري اميراسدالله علم تشكيل شد و همچنين انتخابات دوره بيستم مجلس شوراي ملي انجام گرفت ولي به علت دخالت دولت و تقلب در آراء، حزب مردم و منفردين اعتراض كرده و درگيري ايجاد شد و همگي خواهان ابطال آراء بودند. شاه نيز در يك مصاحبه مطبوعاتي انتخابات را مردود اعلام كرد و دكتر منوچهر اقبال از سمت خود استعفا داد.

     پس از نخست‌وزيري دكتر اقبال كه رياست دانشگاه تهران را عهده دار و نماينده دوره بيستم مجلس شورا از مشهد بود مورد تعرض دانشجويان قرار گرفت و اتومبيلش به آتش كشيده شد. پس از اين ماجرا اقبال از ايران خارج شد و در 1342 كه به ايران بازگشت به مديرعاملي شركت نفت ايران منصوب شد. و تا پايان حيات خود در اين سمت باقي ماند. او در 1356 درگذشت.

      دكتر منوچهر اقبال در دوران حيات سياسي خود در احزاب گوناگون چون حزب اراده ملي، حزب دموكرات و... مشاركت داشت و خود نيز حزب مليّون و جمعيتي به نام « جمعيت ياران» را تشكيل داد. او فراماسونر و از مؤسسين لژ خورشيد تابان بود.

 

 

 









 













 

www.iichs.org