اميراسدالله علم

آسيه آل احمد

   

 اميراسدالله علم فرزند محمدابراهيم خان علم (شوكت‌الملك) امير قائنات در 1298ش در بيرجند متولد شد. تحصيلات خود را در بيرجند و تهران انجام داد و از دانشكده كشاورزي كرج فارغ‌التحصيل شد. علم پس از فوت پدر حكمران سيستان و بلوچستان شد. او در دولت محمد ساعد به وزارت كشور رسيد و در ترميم همين كابينه به وزارت كشاورزي منصوب شد. علم در دولت رجبعلي منصور نيز همان سمت را داشت و در دولت رزم‌آرا به وزارت كار منصوب شد.

     در جريان كودتاي 28 مرداد 1332 علم نقش فعالي ايفا كرد و پس از كودتا نيز به گفته ارتشبد فردوست «سهم اساسي در بركناري سپهبد زاهدي از مسند نخست‌وزيري داشت». او با روي كار آمدن حسين علاء به وزارت كشور رسيد و در 1336 به عنوان دبيركل حزب مردم انتخاب شد و تا مهر 1339 در اين حزب بود و يك سال بعد به مديرعاملي بنياد پهلوي منصوب شد. او از 28 تير 1341 تا 17 اسفند 1342 نخست‌وزير بود.

     مهمترين وقايع دوران نخست‌وزيري او تصويب طرح لايحه انجمن ايالتي و ولايتي، اعتراض روحانيون و لغو اين لايحه، رفراندوم ششم بهمن و همچنين سركوب قيام پانزدهم خرداد 1342 و تبعيد امام خميني بود. علاوه بر وقايع فوق انتخابات دوره بيست و يكم مجلس شوراي ملي و دوره چهارم مجلس سنا را پس از دو سال فترت انجام داد. اسدالله علم پس از استعفا از نخست‌وزيري، رياست دانشگاه پهلوي شيراز را برعهده گرفت و در آبان 1345 به وزارت دربار منصوب شد. تاجگذاري محمدرضا پهلوي و جشنهاي 2500 ساله شاهنشاهي در دوران وزارت دربار او انجام شد.

    علم به علت بيماري سرطان خون و ترك كشور جهت معالجه از سوي شاه كنار گذاشته شد و به جاي او اميرعباس هويدا به وزارت دربار منصوب شد. علم در 25 فروردين 1357 درگذشت. او از دوستان بسيار نزديك و محرم اسرار محمدرضا پهلوي بود كه از خود يادداشتهاي محرمانه‌اي به جا گذاشته است. اين يادداشتها به عنوان گزارشي دقيق از وضعيت دربار پهلوي و شخص شاه اعتبار زيادي دارد.

       

استقبال سيد حسن تقي زاده از شاه و فرح پهلوي،تقي زاده،علم، سيد جعفر بهبهانيان

 

  









 













 

www.iichs.org