|
حبيب الله آموزگار
آسيه آل احمد
 |
حبيب
الله آموزگار در سال
1269ش در اصطهبانات فارس متولد شد تحصيلات مقدماتي خود
را تا 12 سالگي در همان منطقه به پايان رسانيد و در سن
16 سالگي به شيراز فرار كرد وادامه تحصيلات متوسطه و
عالي خود را در فقه و اصول به پايان رسانيد . همچنين وي
سه سال به تحصيل علوم جديد از جمله جغرافيا، رياضيات،
تاريخ پرداخت و چون اين دوران مصادف با وقايع مشروطه بود
مسئوليت پخش نشرياتي مانند حبلالمتين (كلكته)، شمس
(اسلامبول)، چهرهنما (مصر) با وي بود آشنايي با نشريات
مزبور وسيلهاي شد تا وي به سوي تهران حركت كند. |
آموزگار در سال 1287ش به تهران آمد و كار خود
را با مصححي نشريه مذاكرات مجلس شوراي ملي آغاز و با تدريس
در مدرسه آليانس (درس عربي) و ترجمه مطلب براي نشريات (از
عربي به فارسي) و مدير قسمت فارسي و ادبيات عرب مدرسه سيروس
ادامه داد . در 1297ش وكلاي شيراز آموزگار را به وزير معارف
وقت معرفي كردند وي نيز اورا به رياست مدرسه ادب رسانيد .
اين رياست شش سال به طول انجاميد و سپس در كابينه سردار سپه
وزير معارف (محتشمالسلطنه) آموزگار را به رياست معارف فارس
انتخاب كرد ، آموزگار خود ميگويد: " در اين 2 سال مدارس
تاسيس كردم و ورزش را در مدارس معمول كردم " .
1306ش با روي كار آمدن علياكبر داور و تغيير وزارت عدليه به
دادگستري ، آموزگار از افرادي بود كه از وزارت معارف به
دادگستري منتقل شد ابتدا عضو استيناف اصفهان بود پس از چندي
آموزگار درخواست انتقال به تهران كرد كه مورد مخالفت داور
قرار گرفت و گويا همين اختلاف باعث ميشود كه آموزگار شش ماه
انفصال از خدمت بشود و مجددا به مشاغل فرهنگي خود روي
ميآورد . سال 1310ش مجددا توسط داور به عنوان بازرس قضايي
به ديوان كشور دعوت ميشود مشاغل وي در اين وزارتخانه تا سال
1329ش داديار ديوان كشور، رئيس اداره رويه قضايي، مستشار
ديوان كشور بود ، علاوه بر وزارت دادگستري وي در اداره ثبت
اسناد و املاك نيز كه توسط داور تاسيس شده بود فعاليت ميكرد
.
در كابينه حسين علا 1329 ش حبيبالله آموزگار به وزارت فرهنگ
رسيد اگر چه عمر اين كابينه بسيار كوتاه بود وي معتقد است كه
در اين مدت به اعتصاب معلمين كه قبل از به وزارت رسيدن وي
شروع شده بود خاتمه داده حقوق آنان پرداخت شده، مدارس مجددا
باز شد ، وتحريكات عناصر چپ كه محرك اصلي بودند خنثي گرديد .
آموزگار پس از دوره وزارت جزء كميسيون تقسيم املاك سلطنتي
بود و همچنين مسئوليت بانك عمران نيز كه در همين راستا بود
به وي واگذار شد (1331ش ) .
با تشكيل مجلس سنا حبيبالله آموزگار در دوره دوم و سوم به
عنوان سناتور انتصابي از شيراز به نمايندگي رسيد (اسفند
1332- ارديبهشت 1340ش) در اين مدت علاوه بر سناتوري هر دو
هفته يكبار در جلساتي كه در دربار تشكيل ميشد توسط حسين
علاء شركت ميجست .
از فعاليتهاي عمده سياسي و فرهنگي آموزگار ميتوان به عضويت
وي در حزب جمعيت عاميون ايران (دموكرات) ، عضو جمعيت دفاع
ملي (1333ش) ، عضو حزب مليون به رياست دكتر اقبال (1337 ش)
اشاره كرد. همچنين فعاليتهاي فرهنگي (1290 – 1328 ش) او
سردبيري و دبيري چندين نشريه از جمله اطلاعات (1) آفتاب ،
صداي ايران، رهنما، علم و اخلاق ، جهان آينده و دموكرات
ايران بر عهده وي بوده است . علاوه بر نشريات فوق آموزگار به
تأليف و ترجمه كتبهاي بسيار مانند اصلاحات اجتماعي، عالم
ارواح، زن در جامعه، فرهنگ آموزگار ، كتب درسي مدارس و ....
پرداخته است . و كتاب سياست طالبي را نيز به تشويق استاد خود
حاج سيد ابراهيم شيرازي براي اولين بار در ايران به چاپ
رسانيد .
آموزگار داراي چهار پسر به نامهاي جمشيد ، جهانگير ، هوشنگ
و كورس بود كه همگي آنها مشاغل مهم كشوري داشتند. حبيبالله
آموزگار در فروردين 1359ش درگذشت .
در موسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران مجموع 100 قطعه عكس و
340 برگ سند از حبيب الله آموزگار موجود است كه 316 برگ آن
دفتر خاطرات وي مي باشد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. اين نشريه قبل از روزنامه اطلاعات فعلي مدت زمان كوتاهي
به چاپ ميرسيده است.
|
