|
 |
نسيم شمال
نوع و روش: سياسي ـ اجتماعي ـ ادبي ـ انتقادي ـ فكاهي
مدير: سيد اشرف‌الدين الحسيني گيلاني
تاريخ انتشار: 1325ه.ق/ 1333ه.ق
محل انتشار: رشت / تهران
فاصله انتشار: هفتگي
|
روزنامه نسيم شمال در شهر رشت به مديري ” سيد اشرف“ تاسيس و
در سال 1325ه.ق منتشر شده است. اين روزنامه معمولاً در چهار
صفحه به قطع وزيري و با چاپ مبري در رشت. مطبعه عروه‌الوثقي
طبع گرديده و شمارة اوّل آن در تاريخ 2 / شعبان/ 1325ق.
منتشر گرديده است.
نسيم شمال روزنامه‌اي است ادبي و مندرجات آن اشعاريست، اثر
طبع مدير روزنامه ”اشرف الحسيني“، انتقادي كه به عنوان
ادبيات چاپ شده است. نسيم شمال با اينكه عنوان هفتگي داشته
ولي به طور غير مرتب منتشر مي‌شده.
سيد اشرف. مدير روزنامه، هنگامي كه از سفر آذربايجان به
گيلان مي‌رفت، نسيم شمال را در شهر رشت داير نمود و روزنامه
مذكور تا انحلال مشروطه اولي منتشر مي‌شده و در آن زمان
توقيف گرديد و در سال 1327ه.ق از توقيف خارج و پس از فتح
تهران، با كمكهاي مادي و معنوي محمد وليخان سپهسالار مجدداً
پا به دايرة انتشار گذاشت و اشرف‌الدين در يكي از شماره‌هاي
نسيم شمال در فتح گيلان و ورود سپهسالار اشعار سرود.
پس از آمدن اشرف‌الدين به تهران روزنامه نسيم شمال در سال
1333ه.ق در اين شهر نيز منتشر شد. سبك مندرجات آن در تهران
نيز مانند رشت، انتقاد از اوضاع به زبان شعر است و بيشتر
مطالب آن را اشعار فكاهي و غير فكاهي در موضوعات مختلف تشكيل
مي‌دهد. نسيم شمال با چاپ سربي در مطبعه‌هاي مختلف تهران چاپ
و معمولاً در هشت صفحه هب قطع وزيري منتشر مي‌شد و در
هرشماره در عنوان روزنامه، اين شعر درج است:
خوش خبر باش اي نسيم شمال كه به ما مي‌رسد زمان وصال
نام روزنامه به خط شبيه به خط شكسته و سال انتشار آن در
تهران 1333ق، داخل آن چاپ شده است و نيز جمله ”امن يجيب
المضطر اذا دعاه“ در بالاي عنوان روزنامه آمده.
محل اداره: مدتي لالهزار، كوچه حاج باقر صراف دايرة توزيع
كل جرايد بوده، عنوان تلگرافي: نسيم شمال.
قيمت يك شماره آن از شش تا هشت شاهي و پس از يك هفته 1 قران
است. انتشار آن به صورت هفتگي بوده و روزهاي جمعه طبع و
توزيع شده است. به علت اينكه اشعار نسيم شمال و روان بوده،
در ميان طبقه سوم، خواننده فراوان داشته و مردم اشعار آن را
در مجالس بزم و طرب مي‌خواندند.
نسيم شمال به همين سبك و سياق تا اواخر سال چهاردهم، منتشر
شده و از سال پانزدهم كه مصادف با گمرك مرحوم اشرف‌الدين
بوده، روزنامه به صاحب امتيازي و مدير مسئولي ”ح. حرير چيان“
و سردبيري ”حريرچيان ساعي“ انتشار يافته است. اشرف‌الدين، در
اواخر عمر امتياز روزنامه نسيم شمال را به آقاي ”محسن‌خان
حريرچيان“ ساعي ”واگذار نموده و روزنامه رسماً از طرف اشيان
منتشر شده است و از اين هنگام است كه دورة سوم روزنامه نسيم
شمال شروع شده، يعني سال 1313ش. در تهران.
شمارة اول آن كه مطابق با شمارة اول سال پانزدهم روزنامه
بوده، در هشت صفحه به قطع وزيري و با چاپ سربي در مطبعه
اطلاعات طبع و در تاريخ 17/صفر/ 1353 متشر شده است. محل
اداره: خ عين‌الدوله. آبونمان ساليانه : 30 ريال. شعر او
محصلين: 20 ريال. تك شماره: هشت شاهي و شكل انتشار: هفتگي
بوده و روزهاي پنجشنبه توزيع مي‌شده است.
از ابتداي اين دوره در تمام شماره‌ها، اين شعر در زير عنوان
روزنامه چاپ شده
به ياد اشرف دين سدي ستوده خصال مشام خويش معطر كن از نسيم
شمال
در شمارة 39، سال پانزدهم كه در تاريخ پنجشنبه 7 / فروردين /
1314ش. منتشر شد. در صفحة اول آن عكس مرحوم اشرف‌الدين در
لباس عمامه گراور شده و در زير آن درج گرديده: به مناسبت سال
فوت اشرف‌الدين الحسيني، موسس نسيم شمال ” و شعري از امير
الشعراي نادري در رثاء آن مرحوم آمده است.
روي هم رفته، نسيم شمال در دورة سوم و همچنين دوره‌هاي قبل،
مجموعه اشعاريست از شعر‌اي معاصر كه در موضوعات مختلف سروده
و متضمن اشعار فكاهي وجدي و بحر طويل و... مي‌باشد، گاه‌گاهي
نيز مقالة نشري نيز در آن چاپ شده و البته خيلي كم است. اين
روزنامه تا قبل از حوادث شهريور 1320 مرتب چاپ شده و پس از
آن بدون ترتيب انتشار يافته است.
موجودي:
(1339 ـ 1333) 1329 01328) 1327 ـ 1325 (1322) ه.ق ، 1355،
1353) 1352 (1351، 1344 ـ 1342) 1341 (1362 ـ 1361 )
|
